9 maddede Trabzonspor'un men cezası! Süreç nasıl olacak?

1- Trabzonspor neden ceza aldı?

Trabzonspor 2016 yılında UEFA Kulüp Mali Kontrol Komitesi ile bir anlaşma yapmış ve 2016 yılı raporlama dönemi için 20 milyon euro, 2017 yılı raporlama dönemi için 10 milyon euroluk bir denk bütçe açığı rapor edeceğini taahhüt etmişti. Ancak 2016’da 29 milyon euro (Taahhütten 9 milyon euro fazla), 2017’de 20 milyon euro (Taahhütten 10 milyon euro fazla) denk bütçe açığı verildi.

5 Temmuz 2019’da ise UEFA Mali Kontrol Komitesi Yargı Odası, Trabzonspor’un 20 Mayıs 2016’da imzaladığı uzlaşma anlaşmasının gereklerini yerine getirmediğine hükmetti ve kulübün 2020-21 veya 2021-22 sezonlarının birinde Avrupa kupalarına katılmayı hak kazanması durumunda 1 yıl men cezası alacağını bildirdi. Ancak 2019 mali yılı için üç kriter getirildi ve bunlara uyulması halinde cezanın geçerli olmayacağı belirtildi.

Mayıs 2019’da Kamuoyu Aydınlatma Platformu'na (KAP) yapılan açıklamada bu üç kriter şöyle sıralanmıştı:

• Bankalar Birliği ile olan anlaşmanın Haziran sonuna kadar yürürlüğe girmesi.
• TFF’nin mali izleme düzenlemelerini Haziran 2019 sonuna kadar sonuçlandırmış olması.
• 2018 yılı raporlama dönemi için (2018-19 sezonu) denk bütçe açığının en fazla 5 milyon euro olması.

Bankalar Birliği ile anlaşma imzalayan ve Türkiye Futbol Federasyonu'nun (TFF) mali izleme düzenlemelerini sonuçlandıran Trabzonspor’un denk bütçe açığında 5 milyon euroyu geçtiği anlaşılıyor.

2- Cezanın CAS’tan dönme ihtimali var mıdır?

Trabzonspor, UEFA’nın kararına karşı 10 gün içerisinde İsviçre’deki Spor Tahkim Mahkemesi’ne (CAS) itiraz edileceğini açıkladı. Ancak bugüne kadar Finansal Fair Play (FFP) dolayısıyla verilen bir men cezası geri çevrilmedi.

Milan 2018’de FFP kurallarına uymadığı gerekçesiyle 1 yıl men cezası almış, CAS İtalyan ekibinin yaptığı başvuru neticesinde bazı önemli şartların düzgün incelenmediği veya incelenemediğine belirtip UEFA’nın kararı gözden geçirmesine hükmetmişti. Milan bu sayede 2018-19 sezonu için Avrupa Ligi bileti almıştı. Ancak Haziran 2019’da UEFA nihai kararını verdi ve Milan’a 1 yıl men cezası verdi. CAS da bu kararı onadı.

Yani bu konuda en iyi senaryo cezanın bir yıl ertelenmesi gibi gözüküyor. Ama Trabzonspor’un çok iyi bir savunma hazırlayıp bir ilki başarması da ihtimaller dahilinde.

3- CAS, kararını ne zaman açıklar?

CAS’ın Trabzonspor ile ilgili kararını Avrupa Kupaları eleme maçları başlamadan açıklaması bekleniyor. Zaten bordo mavililer hızlı yargılama talebinde bulunacak. Kararın yeni sezon başlamadan açıklanması bekleniyor. 

4- Eğer CAS da cezayı onarsa Trabzonspor başka bir yere başvurabilir mi?

Trabzonspor, CAS’tan beklediği cevabı alamazsa men cezasını İsviçre Federal Mahkemeleri’ne taşıyabilir. Normal şartlar altında UEFA’nın verdiği bir karar CAS’tan başka bir yere taşınamıyor. Ancak usul yönünden ciddi bir hata yapılması durumunda konu İsviçre Federal Mahkemeleri'ne taşınabiliyor. Şu ana kadar bunun çok fazla örneği bulunmuyor.  

5- UEFA men açıklamasını neden lig devam ederken yaptı?

Bazı Trabzonsporlu yazar ve taraftarlar, UEFA’nın men kararını lig bitmeden açıklamasının doğru olmadığını savunuyor. Bu konuda UEFA’nın bir standardı yok. Örneğin bu sezon Manchester City’e verilen 2 yıllık men cezası şubat ayında açıklanmıştı. Bazı örneklerde ise cezaların sezon bitimiyle açıklandığı görülüyor.

6- Avrupa kupalarına hangi takımlar gidecek?

26 haftası oynanan Süper Lig’de 53 puan toplayan Trabzonspor ligin lideri konumunda. Beşinci sıradaki Beşiktaş ile 9 puanlık bir fark bulunuyor. Yani bordo mavili ekip büyük ihtimalle sezonu ilk dörtte bitirip Avrupa bileti almaya hak kazanacaktı. Ancak UEFA’nın men cezası sonrası Trabzonspor’un hakkı bir alt sıradaki takıma geçecek. Örneğin bordo mavili ekip şampiyon olursa lig ikincisi direkt olarak Şampiyonlar Ligi’ne gidecek. Normalde UEFA Avrupa Ligi’ne gitmesi gereken lig üçüncüsü ise Şampiyonlar Ligi elemelerine katılma hakkı elde edecek. Üçüncünün hakkı dördüncüye, dördüncünün hakkı beşinciye, gerekirse de beşincinin hakkı altıncıya geçecek.

7- Trabzonspor, Türkiye Kupası’nı kazanırsa kupa finalisti mi UEFA Avrupa Ligi’ne gidecek?

Ziraat Türkiye Kupası yarı final ilk maçında Fenerbahçe’yi 2-1 mağlup eden Trabzonspor, final için büyük bir avantaj elde etmişti. Normal şartlarda kupayı kazanan takım Avrupa Ligi’ne ön eleme oynamadan direkt katılım hakkı elde ediyor. Eğer bu takım ligi Şampiyonlar Ligi veya Avrupa Ligi potasında bitirirse (Türkiye’de ilk dört sıra) bu potanın hemen altındaki takım (Süper Lig’i 5. bitiren takım) Avrupa Ligi elemelerine katılma hakkı elde ediyor. Örneğin 2018-19 sezonunda Galatasaray duble yapmış, lig beşincisi Yeni Malatyaspor Avrupa Ligi elemelerine katılma hakkı elde etmişti.

Bu sezon ise Trabzonspor kupayı kazanırsa lig altıncısına da gün doğuyor zira bordo mavili ekibin hakkı onlara geçecek.

UEFA, 2014’te yönetmeliği değiştirmiş ve kupa finaline çıkan ancak kaybeden takımın Avrupa Ligi’ne katılımının önüne geçmişti. (Eskiden kupayı kazanan takım ligdeki sıralamasıyla Avrupa bileti aldıysa Avrupa Ligi’ne katılım hakkı finaliste geçiyordu)

Sonuç olarak eğer kupa şampiyonu, UEFA’dan men cezası aldıysa o hak kupa finalisti yerine ligde Avrupa potasının bir altındaki takıma gidecek. (Trabzonspor’un men cezası aldığı senaryoda lig altıncısına)

8- Trabzonsporlu futbolcular bu cezadan etkilenir mi?

Lige ara verilmeden önce 53 puanla lider olan Trabzonspor iyi bir hava yakalamıştı. Ancak bu haber elbette takımda moralleri bozacaktır. Burada başkan Ahmet Ağaoğlu’na, yönetim kuruluna, teknik direktör Hüseyin Çimşir’e ve takım kaptanlarına takımı toparlama adına büyük görevler düşüyor.

Lig henüz bitmiş değil. İşin ucunda Şampiyonlar Ligi olmayacak olsa bile bordo mavililer 36 yıllık şampiyonluk hasretini bitirmek isteyecektir. Tabii Şampiyonlar Ligi hayalini kuran yabancı futbolcuları sadece lig şampiyonluğuyla motive etmek kolay olmayacak.

Bire bir aynı olmasa da Avusturya’da benzer bir örnek yaşanıyor. Koronavirüs dönemi öncesi Avusturya Ligi’nde 6 puan farkla lider olan LASK Linz, hazırlık döneminde kurallara aykırı bir şekilde idman yapınca 12 puan silme cezasıyla karşı karşıya kalmış ve liderliği Salzburg’a kaptırmıştı. Aranın ardından oynadıkları ilk maçta evlerinde Hartberg’a 2-1 kaybettiler. Salzburg ise kazanarak liderliğini perçinledi.

9- Trabzonspor’un kaybı ne kadar olacak?

Trabzonspor’un şampiyon olduğu senaryoda kaybı çok fazla olacak. Galatasaray 2018-19 sezonunda katıldığı Şampiyonlar Ligi’nden yaklaşık 34 milyon euroluk bir gelir elde etmişti. Bu yılda benzer bir meblağı kasasına koymaları bekleniyor. UEFA Avrupa Ligi’nde ise yaklaşık 10 milyon euroluk bir gelir elde etme imkanı var. Trabzonspor bundan da mahrum kalabilir.