Avrupa Şampiyonası’nda üçüncülük maçı neden yok?
Almanya'da düzenlenen 2024 Avrupa Futbol Şampiyonası'nı (EURO 2024) yerinden takip eden Ajansspor yazarı Hüseyin Özkök, organizasyonda üçüncülük maçının neden yapılmadığı ile ilgili bir yazı kaleme aldı.
Avrupa Şampiyonası'nda üçüncülük maçı en son 1980 yılında İtalya'da oynanırken, ev sahibi takım penaltılarda Çekoslovakya'ya yenildi. Turnuvalarda "küçük finale" olan ilgi genellikle çok düşük kaldı. 1976'da ev sahibi Yugoslavya ile Hollanda arasındaki maça 7.000'den az taraftar geldi. 1980 Avrupa Şampiyonası'ndan sonra UEFA formatı değiştirdi ve üçüncülük maçı kaldırıldı. Alman Sportschau'nun haberine göre UEFA, "Üçüncülük maçı futbolseverlere çekici gelmiyor ve bu nedenle o zamandan bu yana artık EURO'nun bir parçası değil” açıklamasını yaptı.
Turnuva 1996'da 16 takıma, 2016'da ise 24 takıma çıkarılırken, üçüncülük maçı yeniden uygulanmadı. 2024 Avrupa Şampiyonası'nda ve gelecekteki turnuvalarda da olmayacak.
UEFA, 2028 Avrupa Şampiyonasını İngiltere ve İrlanda'ya, 2032 Avrupa Şampiyonasını ise İtalya ve Türkiye'ye verdi. Mevcut planlamaya göre bu turnuvalarda üçüncülük için de maç olmayacak. UEFA, 2028 ve 2032 turnuvalarının duyurusunda, turnuvaların 51 maç üzerinden yapılacağını bildirdi. Bu da üçüncülük maçının sonraki turnuvalarda da olmayacağı anlamına geliyor.
Copa America’da ise 1987'den bu yana aralıklı olarak üçüncülük için oynanıyor. 2019'da Arjantinli Lionel Messi, Şili'ye karşı 2-1 kazanılan üçüncülük maçında kırmızı kart gördü. Ancak bronz madalyayı protesto edip kabul etmedi. Şu anda yarı finallerin oynanacağı 2024 Copa America'da üçüncülük karşılaşması oynanacak.
Afrika Kupası'nda “küçük final” neredeyse turnuvanın başlangıcından bu yana kalıcı olarak yapılıyor. 2019 yılında Asya Kupası'nın ise statüsü değiştirildi, katılımcı alanı genişletildi ve 1968'den bu yana ilk kez üçüncülük maçı yapılmadı. Kuzey Amerika'daki Gold Cup ve Okyanusya Şampiyonalarında maçlar düzensiz şekilde oynandı. Yakın zamanda 2024'te Gold Cup'da üçüncülük müsabakası yapılmadı. Okyanusya Şampiyonası’nda ise karşılaşma oynandı ve Tahiti Fiji'ye karşı 2-1 kazandı.
Üçüncülük karşılaşması dünya şampiyonalarında bir gelenek. Türkiye 2002’de Kore ve Japonya’da düzenlenen turnuvada üçüncü olurken EURO 2024’ün ev sahibi Almanya, 2006 yılında kendi taraftarı önünde üçüncülük karşılaşması oynadı ve Portekiz’i yenerek üçüncü oldu.
Brezilya, 2014 yılında ev sahibi olarak kendi taraftarı önündeki 7-1’lik Almanya yarı final yenilgisinin ardından üçüncülük maçında da Hollanda’ya 3-0 kaybederek dördüncü oldu.