Şeyhlere Karşı İngiltere Premier Lig'e Devlet Denetimi Geliyor
İngiltere hükümeti başta Arap şeyhleri olmak üzere zenginlerin istilasına uğrayan Premier Lig'i ve diğer ligleri denetim altına almaya hazırlanıyor.
Kulüp sahiplerine sıkı araştırma
Futbolun oynanmaya başladığından bu yana tamamen kapitalist bir anlayışla bugünlere gelen İngiltere futbolunda kulüpler, hep sahipli oldu. Ancak özellikle milenyum sonrasında başta Premier Lig kulüpleri olmak üzere, çok sayıda İngiliz kulübü tartışma yaratan yerli ve yabancı sermaye sahiplerince satın alındı. Bunların başında da Rus oligarklar ile Körfez ülkelerindeki Arap şeyhleri geliyor. Yeni kurulun, sahipler ve oluşturdukları yönetim kurullarının İngiltere’de takım satın almak istediklerinde çok daha derinlemesine bir araştırma yapması planlanıyor. Ayrıca stadyum satışları ve kulüplerin başka yere taşınmasının da devlet tarafından izne tabi olması düşünülüyor.
Kulüplerin iflasının önüne geçilecek
Yeni denetleme kurulu ile birlikte kulüplerin bundan sonra çok daha sıkı bir lisanslama sürecinden geçirilmesi de düşünülüyor. Böylece kulüplerin istikrarlı bir iş modeli ve iyi bir yönetim yapısı oluşturması amaçlanıyor. Bunun başlıca nedeni olarak da son dönemde kapanan veya küme düşürülen takımların artması gösteriliyor. Son olarak FC Bury küme düşürülürken, FC Macclesfield Kulübü ise vergi borçlarını ödeyediği için iflas ederek kapandı. Bir diğer köklü kulüp Derby County de puan silme ve iflas ilanından sonra 3. Lig’e kadar düşürüldü.
Taraftarlara söz hakkı, logo ve renkleri koruma
Kurulun görevlerinden biri de kulüp hakkındaki karar verme süreçlerinde taraftarlara daha çok söz hakkının verilip verilmediğini sıkı bir şekilde denetlemek olacak. Bunun yanısıra, kulüp sahiplerinin son olarak Cardiff City’de olduğu gibi, logo ve renkleri taraftarlara danışmadan değiştirmesinin de önüne geçilmesi amaçlanıyor.
İngilizlere Süper Lig'e girme yasaklanacak
2021 Nisan ayında 6 İngiliz takımının da içinde olduğu Avrupa Süper Lig projesi duyurulduğunda, bu kulüplerin taraftarları, plana büyük tepki göstermişti. Bu tepki sonrası kulüpler projeden hemen çekildiklerini açıklamışlardı. Yeni kurulacak kurulun, İngiliz kulüplerinin bu tip projelere katılmasını yasaklayacak bir yetkiye sahip olması da planlanıyor. Premier Lig Yönetimi, Süper Lig’e katılmayı düşünen 6 kulübe 35 puan silme cezası verilebileceğini duyurmuştu. Ancak bu konuda şu ana kadar herhangi bir şekilde harekete geçilmedi. Diğer yandan Juventus, Barcelona ve Real Madrid, Süper Lig için yeni bir proje hazırlığına da başladı.
Para dağıtım modeline de el konularak
Endüstrileşen futbolda para, futbolda adil rekabeti çok olumsuz bir şekilde etkiler oldu. Futboldan gelir elde eden çıkar gruplarının bir anlaşmazlığa düşmeleri durumunda denetmi kurulu, para dağıtımında da söz sahibi olacak. Bir süredir Premier Lig tarafından alt lige yapılan paraşüt ödemeler İngiltere’de çok ciddi tartışmalara neden oluyor.
Premier Lig Yönetimi plana tepki gösterdi
Bakanlık duyurusunun ardından gözlerin çevrildiği Premier Lig Yönetimi, planının çok düşündürücü olduğunu açıkladı. Açıklamada, büyük bir endüstri olan İngiltere futbolunun devlet tarafından kontrol edilen bir yapıya nasıl büründürüleceğinin dikkatle inceleneceği vurgulandı. Açıklamada “Ligde devlet yetkililerin yapısal kısıtlamaları açıkçası istenmemektedir. Kurulun, yatırımcı çekme ve oyunumuza olan ilgiyi artırma yeteneğimize müdahale etmemesi hayati önem taşımaktadır. Planların, Premier Lig'in rekabet gücünü azaltabilecek istenmeyen sonuçlara yol açmaması sağlanmalıdır” denildi.
Tarattar örgütü, denetim planını destekledi
Premier Lig Yönetimi'nin bu tepki ve değerlendirmesine karşın, plan ülke çapında bir taraftar ittifakı olan Futbol Taraftarları Birliği (FSA) tarafından olumlu karşılandı. FSA İcra Kurulu Başkanı Kevin Miles, "Hükümetin, İngiliz futbolunun bağımsız bir denetleme kurulu kurmaya yönelik tarihi düşüncesini çok olumlu karşılıyoruz" diye konuştu.
Öneriyi yapan kadın vekil çok mutlu
2021 yılındaki Süper Lig denemesinin ardından konuyla ilgili soruşturma açılmasını sağlayan İngiliz Kadın Parlamenter Tracey Crouch, söz konusu denetleme kurulunun da fikir sabihi oldu. Crouch, önerdiği kurulun bir gereklilik olduğunu savundu. İngiliz parlamenter, bakanlığın açıklamasını “Ülkemiz futbolu için çok büyük bir gün” diyerek, büük bir memnuniyetle karşıladı.
İngiliz kulüplerinin yabancı sahipleri
İngiltere'de bir çok kulüp ülke dışından bir iş insanı tarafından satını alınmış durumda. İşte önde gelen bazı kulüplerin sapileri ve ülkeleri şöyle:
Chelsa- Todd Boehly (ABD)
Newcastle United - Mohamed Bin Salman (Suudi Arabistan)
Manchester City - Mansour bin Zayed Al Nahyan (Birleşik Arap Emirlikleri)
Arsenal - Stan Kroenke (ABD)
Aston Villa - Nassef Sawiris (Mısır)
Wolverhampton - Guo Guangchang (Çin)
Crystal Palace - Joshua Harris (ABD)
Manchester United - Joel e Avram Glazer (ABD)
Southampton - Gao Jisheng (ÇİN)
Leicester City - Aiyawatt Srivaddhanaprabha (Tayland)
Liverpool - John Henry-Tom Werner (ABD)
Everton - Farhad Mohiri (İran)
Leeds United - Andrea Radrizzani (İtalya)
Watford - Giampaolo Pozzo (İtalya)
Burnley - Alan Pace (ABD)
Bilindiği üzere, İngiliz futbolundaki ilk oligarklardan biri olan Rus iş insanı Roman Abramovich, ülkesinin Ukrayna'yı işgal etmesi sonrası Chlesea'yı kulüp vakfına devretmek zorunda kalmıştı. Kulüp Mayıs 2022'de ABD'li iş inasnı Todd Boehly'nin başkanlığındaki konsorsiyuma satıldı.