TFF'nin beINSports İle TL Olarak Yaptığı Anlaşma Pul Oldu
TFF'nin kendisine rest çeken beINSports'a ihalesiz olarak verdiği Süper Lig Yayın İhalesi geliri dövizin patlamasıyla adeta pula döndü. Kulüper nasıl transfer yapacak?
Dolardan değil TL'den imza attılar
TFF geçen sezon, rest çekip ihaleden çekilmesine rağmen beINSports ile 2 yıllık anlaşma imzaladı. Üstelik anlaşma Türk Lirası olarak imzalandı. Geride kalan sezonda TFF 1. Lig kulüplerine verilen pay da dahil olmak üzere beINSport ile 2 milyar 200 milyon liraya el sıkışıldı. Bu rakam, geçen sezonun başladığı 5 Ağustos 2022'deki Merkez Bankası dolar satış kuruna göre yaklaşık 123 milyon dolara tekabül ediyordu.
Dolar 25 TL olursa kulüpler yanacak
Ligin başladığı gün itibarıyla anlaşmanın yürürlüğe girdiği varsayıldığında o gün 1 dolar 17.9 liraydı. Ligin henüz bitmediği bugünse dolar yine Merkez Bankası'na göre 21.4. Ancak serbest piyasada dolar bugün 23 lirayı aştı. Haliyle yeni sezonun başlayacağı tarihte doların 25 lira seviyesine dayanma ihtimali çok yüksek. Bu durumda kulüplerin yayıncı kuruluşla yaptığı TL bazlı yayın anlaşmasındaki geliri, tabiri caizse kuşa dönecek.
Enflasyonun yarısı oranında zam
Anlaşmanın kamuoyuna duyurulduğu basın toplantısında TFF Başkanı Mehmet Büyekşi, bu sezonki yayın geliri artışına Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yarısı oranında zam yapılacak. En son açıklanan Mayıs ayı verilerine göre yıllık TÜFE yüzde 39.5 oldu. Buna göre 2 milyar 200 milyonluk yayın gelirine TÜFE'nin yarısı oranında (19.75) zam yapılacak. Ama anlaşmanın yürürlülük tarihi Ağustos olursa bu yüzdelik artış oranı daha da düşük olabilir.
Kulüpler dövize farklı mağlup olacak
Zira enflasyonun önümüzdeki aylarda da düşüş eğilimini sürdürmesi bekleniyor ki yeni Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de önceliklerinin enflasyonu tek haneye düşürmek olduğunu söyledi. Son enflasyon verisini baz alıp kaba bir hesap yapsak dahi, kulüplerin gelirinin dövizdeki artışa göre büyük kayıp yaşayağı muhakkak. Yani futbol tabiriyle kulüpler dövize farklı mağlup olacak.
Zaman MB kur artışına ancak yetiyor
Bugünkü TÜFE/2 oranıyla hesaplasak bile yayın ihalesinin yeni sezondaki geliri yaklaşık 434 milyon liralık artışla 2 milyar 634 milyon lira olacak. Yani Merkez Bankası (MB) kuruyla 123 milyon dolar. O da bugün itibarıyla. Yani TÜFE zammı bugün itibarıyla dolardaki artışı ancak karşılıyor. Ama dövizdeki artış sürerse bunu da karşılamaz hale gelecek. Ve bu paradan TFF 1. Lig kulüplerine de pay verileceğini bir kez daha hatırlatalım. Paranın tamamını Süper Lig ekiplerine dağıtsanız bile bu incir çekirdeğini zor dolduracak kabilinden bir gelir olacak.
Eşit dağıtılsa bile ancak 6 milyon dolar!
Gelecek sezon Süper Lig takım sayısı 1 takım artarak 20'ye çıkacak. Yani sınırlı pastadan bir takım daha pay alacak. 2 milyar 634 milyon liralık geliri sadece 20 Süper Lig takımına eşit paylaşsanız bile 132 milyon lira ancak düşüyor. Bunu bir de dövize çevirdiğimizde bir yabancı yıldızı almaya bile yetmiyor. 23 lirayı aşan serbest piyasa bir yana, Merkez Bankası'nın dolar kuruna göre bile kulüp başına eşit dağıtılsa bile ancak düşen 132 milyon lira 6 milyon dolara ancak karşılık geliyor.
Süper Lig yayın geliri nasıl dağıtılıyor?
Bilindiği üzere yayın geliri kulüplere eşit de dağıtılmıyor. TFF 1. Lig'e verilen payı hesaba katmadan bir hesaplama yapalım. Önce yayın gelirinin nasıl dağıtıldığını yazalım:
-Yüzde 37'si katılım payı olarak tüm kulüplere eşit dağıtılıyor
-Yüzde 46’si takımların topladığı puanlara göe dağıtılıyor
-Yüzde 6’si ligi ilk 6 sırada bitiren takımlara dağıtılıyor
-Yüzde 11 şampiyonluk sayısına göre dağıtılıyor
Zam Icardi'yi almaya bile yetmiyor
Geride bırakmak üzere olduğumuz sezonu şampiyon bitiren Galatasaray, 2 milyar 200 milyon liralık yayın ihalesi gelirinden 194 milyon lira kazandı. Gelecek sezonun tahmini yayın geliri yüzde 19.7'lik artışla 2 milyar 634 milyon lira olacak. Şampiyon takımın geliri de yüzde 19.7 artsa kazanacağı para yüzde 19.7'lik artışla (yaklaşık 38 milyon lira) 232 milyon lira olacak. Bu da bugünkü Merkez Bankası dolar kuruyla yaklaşık 11 milyon dolar. Özetle bir Mauro Icardi bonservisi bile değil!
Şampiyon olmayanlar daha kötü
Şampiyonluk yaşamayan ve ilk 6'ya giremeyen takımlarsa yüzde 37'lik katılım payına denk gelen 975 milyon liradan garanti gelir elde edebilecek. Bu da takım başına 49 milyon lira demek. Takımlar bu geliri ancak kazancakları puanlara karşılık verilen primlerle 10 ile 20 milyon lira arasında artırabilirler.
TFF, rest çeken beINSports'a boyun eğdi
TFF geçen sezon özel bir şirketle anlaşarak yayın ihalesi şartnamesi ve modeli hazırladı. TFF, 8 ayrı paket oluşturdu. Bu paketlerin en cazip olanı A paketiydi. beINSports tüm paketlere teklif verirken Saran Group ve TRT ise A paket hariç diğer paketlere teklif verdi. Ancak TFF, A pakete gelen teklifi düşük bulup ihaleden ayırdı. Bunun üzerine beINsports ihaleden çekildi. TFF de Saran ve TRT'yi en iyi teklif verdikleri paketlere anlaşmaya çağırdı. TRT de daha sonra çekildi. Ama Saran Group verdiği teklif çerçevesinde anlaşmak için TFF'den davet bekledi. Fakat bu davet gerçekleşmedi. Mehmet Büyükekşi yönetimi, ihaleyi iptal edip beINSports ile 2 yıllık ihalesiz sözleşme imzaladı. Ve o imzanın geliri bugün bir transferin bonservisine bile yetmiyor!