2022 Dünya Kupası hakem bilançosu: Gövde gösterisi VAR
İlk defa bir kadın hakemin maç yönettiği 2022 Dünya Kupası'na VAR kararları damga vurdu. İşte maçları yöneten isimler, kazandığı para ve en çok tartışılan hakem kararları...
İspanya örneği
Örneğin İspanya maçlar sırasında ilk ikiden aşağı düşse de sonunda ikinci olarak çıkmayı başardı. Elemeli turlarda da zevkli ve çekişmeli maçlara tanık olduk. Final ise adeta pastanın üzerindeki krema gibi oldu ve harika bir final ile bir Dünya Kupası’nı daha geride bıraktık.
Dünya Kupası'nda ilk kez 3 kadın hakem
FIFA mayıs ayında 6 konfederasyondan 36 hakem ve 69 yardımcı hakemin ismini açıkladı. İlk kez 3 de kadın hakem turnuvaya çağırıldı. Fransa’dan Stephanie Frappart, Japonya’dan Yoshimi Yamashita ve Ruanda’dan Salima Mukansanga kadroya dahil edilen isimlerdi. Bunun yanında Brezilya’dan Neuza Back, Meksika’dan Karen Diaz Medina, ve ABD’den Kathryn Nessbitt yardımcı hakem olarak turnuvada yer aldı.
Sadece Stephanie Frappart maç yönetti
Üç kadın hakemden yalnızca Stephanie Frappart’a Kosta Rika-Almanya maçında görev verilirken Dünya Kupası’nda maç yöneten ilk kadın hakem oldu. Fransız hakemin yardımcıları ise Neuza Back ve Karen Diaz Medina oldular. Müsabakanın ofsayt AVAR görevlisi de Kathryn Nessbitt idi.
Hakemlerin maç sayıları
Kupada FIFA Hakem Kurulu 36 hakemin 29’una maçlarda görev verirken 7 hakem ise 4. Hakem olarak görev yaptı. Hakemlerin maç sayıları şu şekilde ortaya çıktı...
Wilton Sampaio 4
Cesar Ramos 4
Szymon Marciniak 3
Daniele Orsato 3
Clement Turpin 3
Facundo Tello 3
Ivan Barton 3
İsmail Elfath 3
Antonio Mateu Lahoz 3
Michael Oliver 3
Fernando Rapallini 3
Daniel Siebert 2
Abdulrahman Al Jassim 2
Danny Makkelie 2
Raphael Claus 2
Alireza Faghani 2
Mustapha Gorbal 2
Victor Gomes 2
Abdullah Mohammed 2
Anthony Taylor 2
Jesus Valenzuela 2
Slavko Vincic 2
Stephanie Frappart 1
Chris Beat 1
Matthew Conger 1
Mario Escobar 1
Bakary Gassama 1
Matias Matonte-Cabrera 1
Janny Sikazwe 1
Said Martinez 9 kez 4. hakem
Kevin Ortega 9 kez 4. hakem
Istvan Kovacs 8 kez 4. hakem
Yoshimi Yamashita 6 kez 4. hakem
Ma Ning 6 kez 4. Hakem
Maguette Ndiaye 6 kez 4. Hakem
Salima Mukansanga 3 kez 4. Hakem
Hakemlerin ücretleri
Dünya Kupası’nda görevlendirilen hakemlere FIFA tarafından ödenen giriş ve maç başı ücretleri ise şu şekilde oluştu...
Hakem: Giriş 70.000 dolar. Gruplar 3.000’er elemeli maçlar ve final 10.000’er dolar.
Yardımcı hakemler: Giriş 25.000 dolar. Gruplar 2.500’er elemeli maçlar ve final 5.000’er dolar
4. Hakem: Giriş 25.000 dolar. Gruplar 2.500’er elemeli maçlar ve final 5.000’er dolar
VAR: Giriş 25.000 dolar. Gruplar 3.000’er elemeli maçlar ve final 5.000’er dolar.
VAR’da gövde gösterisi
VAR teknolojisini henüz yeniyken ilk kez 2018 Dünya Kupası’nda kullanan FIFA, VAR’da görevlendirmek üzere 24 hakem ismi açıkladı. Dünya futbolunun patronu VAR odasında 7 kişilik bir ekip ve Yarı Otomatik Ofsayt Teknolojisi ile adeta gövde gösterisi yaptı. Bir VAR ve biri ofsayttan sorumlu 3 AVAR ile 3 operatör sahadaki hakemlere yardımcı oldular.
25 VAR müdahalesi
Turnuva boyunca toplamda 25 VAR müdahalesi oldu. ESPN’den Dale Johnsonn’ın hazırladığı listeye göre ayrıntılar şu şekilde.
Müdahale sayısı: 25
Uymama: 2
Verilen gol: 6
İptal gol: 10
Penaltı: 10
İptal penaltı: 1 (ofsayt nedeniyle)
Tekrar penaltı: 1 (Kaleci ihlali)
Penaltı çağrısına uymama: 2
Ofsayt nedeniyle iptal gol: 8
Yanlış ofsayt sonrası verilen gol: 2
Japonya'nın İspanya'ya attığı gol!
VAR tarafından gol olduğuna hükmedilen en tartışmalı pozisyon grup aşamasında oynanan Japonya-İspanya karşılaşmasında yaşandı. Japonya’nın bulduğu ikinci gol öncesinde topun çizginin gerisinden çevrilip çevrilmediği tüm dünyada uzun süre tartışıldı. Pozisyonda yardımcı hakem atılan gol sonrası yerinde kaldı hakem ise golü vermedi. Ancak VAR’ın kontrolünü bekledi. VAR’dan gelen uyarının ardından ise gol geçerlilik kazandı. FIFA daha sonra Twitter hesabından bir çizgi kamerası görüntüsü yayınlayarak topun tamamının çıkmadığını ortaya koydu.
Daniel Siebert’in kritik kararı: Uruguay - Gana
Bir diğer ilginç karar ise Gana-Uruguay karşılaşmasında Alman hakem Daniel Siebert’in kendisini Uruguay lehine vermediği bir penaltı kontrolü için monitöre çağıran Alman meslektaşı Bastian Dankert’in uyarısına uymayıp kararında ısrar etmesiydi. Maç sonunda ise Uruguaylı oyuncuların tacizine uğrayan Siebert, büyük olasılıkla göstermediği kırmızı kartlar nedeniyle grup maçlarının ardından ülkesine gönderildi. FIFA’nın maçın ertesi günü Uruguaylı 4 oyuncuyu disiplin kuruluna sevk etmesi Alman hakemin neden gönderildiğini ortaya koydu.
VAR hakemi özür dilemiş!
Daniel Siebert daha sonra Almanya’da katıldığı bir televizyon programında kendisini monitöre çağıran Dankert’e Ganalı oyuncunun önce topa dokunduğunu söylediğini Denkert’in de bunu görmediğini söyleyip kendisinden özür dilediğini ve kararında bu nedenle ısrar ettiğini söyleyerek olaya yeni bir boyut kazandırdı.
Antonio Mateu Lahoz'dan sarı kart rekoru
Turnuvanın en çok tartışılan hakemi ise tartışmasız şekilde İspanyol hakem Antonio Mateu Lahoz oldu. Lahoz, Hollanda ile Arjantin arasında oynanan çeyrek final karşılaşmasında tam 17 sarı kart çıkarttı. Oyunculara çok büyük tolerans ile yaklaşan 45 yaşındaki hakem, FIFA’nın mümkün olduğunca kırmızı karttan kaçınma talimatını abartılı bir şekilde uygularken en az 2 kırmızı kartı atladı. Çok fazla sarı kart göstermesinin nedenlerinden biri de çeyrek final sonrası sarı kartların silinmesinin verdiği rahatlık ve yarı finale kırmızı kartla cezalı oyuncu göndermek istemediği yorumlarına yol açtı.
Kayıp zaman tartışmaları
FIFA Hakem Kurulu Başkanı Pierluigi Collina, Dünya Kupası öncesinde çoğu kişinin dikkatinden kaçan bir açıklama yapmış ve gol sevinci dahil tüm kayıp zamanı hesaplayıp maçları o şekilde tamamlayacaklarını bildirmişti. Turnuvanın başlamasıyla birlikte hem ilk devre hem de ikinci devrelerde 8-10-12 dakika uzatmalar tüm dünyadaki futbolseverleri şoke etti. Bunun üzerine Collina aynı açıklamayı tekrar yaptı. Turnuvanın sonuna doğru ise muhtemelen gol sevinçleri ve oyuncuların yerde yatma süreleri azalınca uzatma dakikaları da makul sürelere indi.
Dünya Kupası'nda 4 kırmızı kart çıktı
2022 Dünya Kupası’nda biri doğrudan üçü ikinci sarıdan olmak üzere 4 kırmızı kart çıktı. Rusya’daki turnuvada da ikisi ikinci sarı ikisi doğrudan olmak üzere 4 kırmızı kart çıkmıştı. Hakemlerden en az kart gören takım ise 1 sarı kart ile İngiltere oldu. Bununla birlikte İngilizler en centilmen takım seçilerek FIFA Fair Play ödülü aldı.
İlk kez 7 oyuncu değişikliği yapıldı
Arjantin ile Fransa arasında oynanan final bir ilke de sahne oldu. Üst düzey bir turnuvada ilk kez bir takım 7 oyuncu değişikliği yaptı. IFAB’ın 90 dakikada 5 elemeli maçların uzatmalarında 1 ekstra oyuncu değişikliği hakkını vermesinin ardından bu organizasyon ile birlikte kafa sakatlığı geçiren oyuncular için ekstradan bir oyuncu değişikliği hakkı daha tanıması sonrasında Fransa bütün bu haklarını kullanarak dev finalde 7 oyuncu değişikliğine gitti.