Dünya Sağlık Örgütü DSÖ acil durum ilanı ne demek?

Dünya Sağlık Örgütü'nün koronavirüs için acil durum ilan etmesinin ardından tüm dünyayı korku sardı. Ardından adının sık sık duyulduğu Dünya Sağlık Örgütü WHO nedir? Dünya Sağlık Örgütü DSÖ acil durum ilanı ne demek? aramaları yapıldı. Peki WHO acil durum ilanı ne demek? İşte WHO hakkında merak edilenler

ACİL DURUM İLANI NE DEMEK?

Dünya Sağlık Örgütü'nün acil durum ilanı, hükümetlerin ve uluslararası örgütlerin hastalığın yayılmasını engellemek için çabalarını artırmaları anlamında DSÖ'ye bazı yetkiler veriyor. Dünyaya salgının ciddi bir acil durum olduğu mesajı verilmiş oluyor.

Acil durum ilanı ülkeleri salgınla mücadele konusunda iş birliği yapmaya ve kaynakları ortak kullanmaya teşvik ediyor.

DSÖ'nün ayrıca ülkelerin kamu sağlığı önlemlerini denetleme yetkisi de bulunuyor. Örgüt tavsiyelere uymayanlara hukuki yaptırım uygulayamıyor ancak BM üyeleri 2005 yılında kabul edilen DSÖ Uluslararası Sağlık Tüzüğü'nün yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda olduğundan, DSÖ'nün tavsiyelerine uyulması konusunda ülkeler üzerinde baskı oluşuyor.

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (DSÖ) NEDİR?

1945 yılında Birleşmiş Milletler (BM) organizasyonu kurulduğunda diplomatların en çok önem verdiği bir konuda uluslararası sağlık örgütnün kurulması gerektiğiydi. Bu amaca yönelik olarak WHO (World Health Organization – Dünya Sağlık Örgütü) Anayasası 7 Nisan 1948’de yürürlüğe girmiştir. Günümüzde 7 Nisan “Dünya Sağlık Günü” olarak kutlanmaktadır.

WORLD HEALTH ORGANIZATION (WHO) AMACI NEDİR?

Dünya Sağlık Örgütünü tüm dünyada herkes için daha sağlıklı bir yaşam sağlamak amacıyla çalışmaktadır. 194 üye devletle, 6 kıtada ve 150’den fazla ofiste çalışan DSÖ personeli, her yerde, herkes için daha iyi sağlık sağlamak gibi ortak bir amaç ile bir araya gelmiştir. WHO, hastalıklarla (Grip ve HIV gibi bulaşıcı hastalıklar ve kanser ve kalp hastalıkları gibi bulaşıcı olmayan hastalıklar) ile mücadele etmeye çalışmaktadır.

Annelerin ve çocukların hayatta kalmalarına ve gelişmelerine yardımcı olmaktadır. İnsanların soluduğu havanın, yedikleri yemeğin, içtiği suyun ve ihtiyaç duydukları ilaçlar ile aşıların güvenliğini ve ihtiyacı olanlara ulaştırılmasını sağlamaktadır.

Ayrıca WHO;

- Sağlık için kritik olan konularda liderlik sağlamak ve ortak eylem gereken yerlerde ortaklıklar kurmak
- Ülkelerin genel sağlık durumunu izlemek ve sağlık trendlerini değerlendirmektir.
- Araştırma gündemini şekillendirmek ve sağlık için gerekli bilgilerin üretilmesini, tercüme edilmesini ve yayılmasını teşvik etmek
- Normlar ve standartlar koymak, bunların uygulanmasını teşvik etmek ve izlemek
- Etik ve kanıta dayalı politikaları teşvik etmek
- İhtiyacı olan ülkelere teknik destek sağlamak, sürdürülebilir sağlık sistemleri kurmayı amaçlamaktadır.

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ HANGİ KONULAR ÜZERİNDE ÇALIŞIR?

DSÖ tüm dünyada önemi bulunan temel sağlık konuları üzerinde çalışmaktadır. Dünya Sağlık Örgütünün üzerinde çalıştığı bu konular;

- Bulaşıcı olmayan hastalıklar (Kalp krizi, kanser, felç vb.)
- Bulaşıcı olan hastalıklar (HIV, tüberküloz, malaria vb.)
- Sağlık Sistemleri
- Ömür boyu sağlık politikalarının teşvik edilmesi
- Kurumsal hizmetlerin herkese ulaşmasının sağlanması
- Hastalık salgınlarına karşı hazır bulunmak ve gözetim altında tutmaktır.

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜNÜN TEMEL İLKELERİ NELERDİR?

WHO anayasası BM tarafından oluşturulmuştur. Bu anayasaya göre WHO’nun temel ilkeleri belirlenmiştir. Bu temel ilkeler;

- Sağlık, tam bir fiziksel, zihinsel ve sosyal refah halidir ve hastalık ile fiziksel güçsüzlüğün bulunmadığı bir durumdur.
- Ulaşılabilir en yüksek sağlık standartlarından faydalanmak, ırk, din, politik inanç, ekonomik veya sosyal durum ayrımı yapmaksızın her insanın temel haklarından biridir.
- Tüm halkların sağlığı, barış ve güvenliğin sağlanması için esastır ve bireyler ile devletlerin işbirliğine bağlıdır.
- Herhangi bir devletin sağlık sorunlarını aşması ve bu durumu koruyabilmesi herkes için önemlidir.
- Ülkeler arasında sağlık politikalarında veya sağlık sorunlarının (örneğin; bulaşıcı hastalıklar) giderilmesinde büyük farkların olması herkes için bir tehlikedir.
- Çocukların sağlıklı gelişimi en temel öneme sahiptir; değişen ortamlara uyum sağlama kabiliyeti bir çocuğun sağlıklı gelişimi için çok önemlidir.
- Medikal ve psikolojik bilgilerin tüm insanlara yayılması, sağlığın tam olarak kazanılması için esastır. Bilgilendirilmiş insanların aktif işbirliği halk sağlığının iyileştirilmesinde büyük öneme sahiptir.
- Hükümetler, halklarının sağlığı için gerekli sağlık ve sosyal önlemlerin alınmasında sorumluluğa sahiptir.

DSÖ'NÜN TÜRKİYE İLE İLİŞKİSİ NE DURUMDA?

Türkiye, DSÖ’ye üyeliğinden sonra, DSÖ ve Birleşmiş Milletlere bağlı diğer kuruluşlarla sağlık alanındaki ilişkilerini daha da geliştirmek amacıyla 19 Ekim 1950 tarih ve 6666 Sayılı Kanunla onaylanan ‘’Teknik Yardım Anlaşması’’yla çeşitli sağlık projelerini başlatmıştır. DSÖ’nün Ankara’da bir ülke ofisi, Gaziantep’te ise saha ofisi bulunmaktadır. DSÖ ile ülkemiz arasındaki ilişkiler ve koordinasyon, İki Yıllık İşbirliği Anlaşmaları çerçevesinde yürütülmektedir.
İstanbul’da açılması öngörülen “İnsani ve Sağlık Acil Durumlarına Hazırlıklılık Teknik Uzmanlık Ofisi”nin Ev Sahibi Ülke Anlaşması, 2 Mayıs 2017 tarihinde imzalanmıştır. Türkiye Halk Sağlığı Kurum Başkan Yardımcısı Dr. Bekir Keskinkılıç 2016-2019 dönemi DSÖ İcra Kurulu üyesidir.