Fıkıh nedir, ne anlama gelir?
Günlük hayatta en sık araştırılan bir diğer konu ise fıkıh kelimesidir. Hemen hemen her gün duyabileceğimiz bu kelime, özü itibariyle Arapça’dır ve Arapça menşeilidir. Hukuk kelimesinin farklı bir şekilde türetilmesi anlamına gelen fıkıh TDK’da nasıl yorumlanmış? Fıkıh ne demek, ne anlama gelir? Fıkıh nerelerde kullanılır? Fıkıh ile uğraşan bireylere ne denir? Fıkıh TDK’ya göre nasıl yazılır?
Fıkıh nedir, ne anlama gelir? Fıkıh ile uğraşan kişiye ne denir?
Fıkıh, Arapça kökenli bir sözcüktür. "Bir şeyin özünü ve inceliklerini kavramak" anlamındadır. Kur'an'da da bir bilimden çok "ince anlayış, keskin idrak ve konuşanın amacını anlamak" anlamlarında kullanılmıştır. "Fakih" ise "bir şeyi iyi bilen, iyi anlayan kimse" demektir. Çoğulu "fukaha"dır. Fakih kelimesinin İslam ilimlerindeki terim anlamı ise tarih içerisinde fıkıh kelimesinin değişen manası ile paralel olarak değişikliğe uğramıştır.
Fıkıhcılar insan davranışlarını kategorize ederek onlara Farz, vacip, sünnet, müstehap, mübah, mekruh, haram gibi etiketler vermişlerdir. Fıkıhta fetva dilinde sık kullanılan diğer terimler ise Zeyd (x kişisi), yecüzü (caizdir, uygundur, la yecüzü (caiz değildir, uygun değildir) gibi deyimlerdir.
Fıkıh tarihi
İslamiyetin ilk devirlerinde islam dini ile ilgili bütün çalışma ve tartışmalar fıkıh disiplini altında yapılmaktaydı. Daha sonra fıkıh, Hicri 1. asırda (Miladi 7.- 8. yüzyıllar) sadece ameli yani eylemsel konulara has kılınan, İslam hukuku olarak ayrı bir ilim haline geldi. Fıkhın metodolojisi anlamına gelen Fıkıh Usûlü müctehidin (yani dinde hüküm verebilecek şahsın) şer'î hükümleri tafsili (açıklayıcı) delillerinden çıkarmasına yarayan kurallar bütünüdür. Fıkıh usûlü açısından elimize ulaşan ilk eser hicri 2. yüzyılda İmam Şafii'nin Er-Risale fil-Usul adlı eseridir.
Fıkıh TDK anlamı
Fıkıh kelimesinin TDK’daki anlamı 2 tanedir. İkisi de isim olmakla beraber kendi içlerinde ayrılıyor. Fıkıh’ın TDK karşılıkları şöyle;
1. isim, eskimiş Bir şeyi, gereği gibi, iyice anlayıp bilme.
2. isim, eskimiş, din bilgisi İslam hukukunda din ve dünya işleri ile ilgili ana kaynaklardan yararlanarak konulmuş olan kuralların bütünü.