Korona günlerinde hangi spor kitaplarını okumalı? - 4
2017 spor kitapları açısından canlı sayılabilecek bir yıl oldu. Sonrasında yine bilinen nedenlerle bir durgunluk gözlendi. İthaki'nin bu alanda yaptığı müthiş atağa, Martı Yayınları da katılmış gibi görünüyor, Profil de onlardan geri kalmama gayreti içinde.
Ahmet Çakır
İthaki, Tan Morgül editörlüğünde çok önemli kitaplar yayınlandı ve yenilerinin de sırada olduğu biliniyor. İthaki'nin yayınladığı Jonathan Wilson kitapları yılın en iyileri olarak gösterilebilecek önem ve değer taşıyor.
Gerek Futbol Taktikleri Tarihi, gerekse Kirli Yüzlü Melekler bu alanda sözcüğün tam anlamıyla dev eserler. Hatta bir adım ileri gidip şunu da söyleyebilirim: Futbol Taktikleri Tarihi kitabını okumamış herhangi birinin futbolda taktikten, sistemden, dizilişten filan sözetmesi çok acıklı bir durumdur! Ne yazık ki bizde bu tür bir cehalet asla eksiklik olarak görülmez çünkü o yetersizlik hepimizin ortak paydasıdır. Okuyormuş gibi görünmek, bu konuları biliyormuş gibi yapmak, ortak bir davranış biçimidir. O nedenle bu kadar değerli kitapların satışı 300-500'ü geçmiyor.
Oysa başta Futbol Taktikleri Tarihi olmak üzere bu değerli kitaplar çıktığı gün 30-50 000 arasında satabilmeli. Çünkü en azından bu sayıda insan, kitapta sözü edilen durumlarla doğrudan ilgili. Ya da en azından sürekli konuşur durumda.
-Almanya ne yaptı, biliyor muyuz?
- Dördüncü Yıldız: Alman Futbolunun Kendini Yeniden Keşfi ve Dünyayı Fethi (Raphael Honigstein, İthaki) da çok önemli bir kitap. Bizde kime sorsan Almanya'nın 1996 Avrupa Şampiyonasını kazanmasından sonra düştüğü tıkanıklık ve sonrasında tekrar sıçrama döneminde ne yaptıklarını bildiğini ileri sürer. ‘Adamlar çalışıyor canım' gibisinden basmakalıp bir lafın arkasına eklenen ‘Planlı ve programlı işler yapıyorlar' gibisinden palavraların herşeyi anlamaya ve anlatmaya yettiği sanılır.
Oysa Almanların o dönemde neler yaptıklarını doğru-dürüst anlayabilmek için zahmet edip bu kitabı okumanız gerekiyor. Daha Avrupa Şampiyonasını kazanırken bile birilerinin sorunları görüp dile getirdiğini, kimsenin onları hain ilan etmeye filan kalkmadığını, sonrasında da işin başına onların gelip yeni kalkınma planlarını uyguladıklarını öğrenmek çok hoş. Bizdeyse buna benzer konularda sadece konuşuluyor. Şuralar, kurultaylar, çalıştaylar hepsi sadece laf üretiyor, uygulamada birşey görmüyoruz. Onun için de yerimizde sayıyoruz.
Graham Hunter'ın Barça'sı da muhteşem bir kitap. Alex de Souza'nın kitabı yılın en çok satanı olduğu bildiğim kadarıyla. Johan Cruyff'un kitabı satış açısından olmasa bile belli bir ilgiye değer bulundu. Dan Abraham'ın kitapları futbolcu ve teknik adamları doğrudan ilgilendiren önemli çalışmalar. Solcu Futbolcular şaşırtıcı sayılacak bir yayın. Adından içeriğini anlamak mümkün. İçinde Metin Kurt da bulunuyor.Michael Schumacher (Karin Sturm, Martı) da önemli bir kitap. Uzun süredir komada olan efsane sporcunun hayatını doğru olarak öğrenmekle ilgili okurların sayısı da ne yazık ki çok değil. Martı Yayınları futbolun ve tenisin devleriyle ilgili kitaplardan beklediği satışı bulamamış olsa da biraz frene basarak bu işi sürdürüyor.
Bisikletseverler için Marco Pantani'nin Ölümü ve Tekerlekli Yalan, NBA'ciler için Shaquille O'Neal'ın kitabı, tenisseverler için Maria Sharapova biyografisi harika kitaplar. Elbette ki Alex Ferguson'un kitabı da muhteşem. Onun ikinci kitabı olan Liderlik de öyle. İkisi de soluk soluğa okunup çok şey öğrenilen kitaplar.
-Baba Hakkı sürprizi-
2017'nin parlak bilançosunun sürprizi yılın sonunda gelmişti. Rıdvan Akar-Sevecen Tunç arkadaşlarımızın önemli bir çalışması, memleketteki spor yazarlığının utandırıcı eksiklerinden birini gidermiş oldu. Bugüne kadar Baba Hakkı ile ilgili olarak konuşulanların toplamı belki 100 kitabı aşacak boyuttadır ama ilk kez ortaya böyle derli toplu bir çalışma çıktı.
Kenan Başaran arkadaşımız da yine spor yazarlığımızın utandırıcı eksiklerinden birini Sivas-Kayseri ile giderdi. Yarım yüzyıl önce yaşanmış bu acı olayın gerçeğini ortaya koydu.
Eski milli basketbolcu Cihat Levent'in Ölümüne Şike'si ile Türk futbolunun en renkli kişisi durumundaki Yılmaz Vural'ın İnadım İnat'ları 2017 yılının en hoş sürprizleri idi. Levent'in yazma becerisi, Vural'ın da bilinen esprili kişiliği kitaplara yansımıştı.
Burcu Kapu'nun Hiç Pas Vermiyorsun'unu da aynı kapsamda değerlendirebiliriz… Safter Elmas'ın futbolcu olamayıp akademisyenliğe yönelmesinin ilginç öyküsü Bi Futbolcu Olursak, İletişim'de Tanıl Bora titizliğinden geçip ortaya çıkmasının yanında Osmaniye'nin Karaçay takımına destek sağlamasıyla da ilginç ve değerli.
Ali Granit'in, bu ülkenin yaşayan en değerli basketbol adamı olan babası Yalçın Granit'e armağanı olan Adanmak, biz okurlar için de önemli bir şans. Tam anlamıyla destansı bir basketbol yaşamı olan Yalçın ağabeyin kitabı mutlaka yazılmalıydı ve bunu da en doğru kişi yaptı.
-Kalede 1 Başına'nın müthiş rekoru-
Listenin son sırasında yer alan Kalede 1 Başına, gelecekte Türkiye'de spor kitapları yayıncılığının 1. sırasında kendine yer bulabilir. Gerek yazılı gerekse sözlü ifade ustası Sunay Akın dostumuzun ağırlıklı olarak kalecilikle ilgili ama içinde başka konuların da bulunduğu bu kitabının ilk baskısının 65 000 adet yapıldığı belirtildi. Bir süre sonra da ikinci baskının yine aynı sayıda yapıldığı açıklandı. 2.baskı yapıldığına göre birincinin bitmiş olması mantık gereği. Ancak bir yandan da bu alandaki en değerli kitapların 300-500 kişiden fazlasının ilgisini çekmediği gerçeği var. Bu sayı konusunda yanılıyor olmayı yürekten dileriz ama ne yazık ki defalarca kanıtlanmış bir durum bu.
Dolayısıyla Sunay Akın'ın kendi okuru diyebileceğimiz bir kesimin bu kitaba olağanüstü ilgisi sözkonusu olmuş diye düşünmek gerekiyor. Bu elbette ki sevindirici bir durum ama insan biraz duraksamadan da edemiyor. Örneğin, yine Jonathan Wilson'un YABANCI-Kalecinin Tarihi adlı kitabında dünyanın dörtbir yanından muhteşem kaleci öyküleri var.
Sunay Akın'ın 130 000 okurunun hiç değilse yüzde 1'inin ona da ilgi göstermesi beklenirdi ama 1 000 kitap kim bilir kaç yılda satılır?
Açıkçası, Sunay Akın'ın kitabıyla ilgili durum çeşitli açılardan izlenmeye ve irdelenmeye muhtaç çünkü bu alandaki bütün rekorları paramparça edip bir daha da belki önümüzdeki 100 yıl boyuncu bile kırılamayacak bir rekor oluşturmuş sayılır.
151- Futbol Taktikleri Tarihi ile Kirli Yüzlü Melekler, Jonathan Wilson, İthaki
152- Barça, Graham Hunter, Pegasus
153- Liverpool, Jonathan Wilson-Scott Murry, İthaki
154- Benim Oyunum, Johan Cruyff, Domingo Yayınevi (Tekrar oldu galiba, bakılacak)
155- Korsanlar, Punklar ve Siyaset, Nick Davidson, İthaki
156- Alex de Souza, Marcos Eduardo Neves, İndigo
157- Futbol Bir Akıl Oyunu ve Futbol Mantalitesi, Dan Abraham, Nobel Yaşam
158- Solcu Futbolcular, Quıque Peinado, Yazılama
159- Düşünüyorum Öyleyse Oynarım, Andrea Pirlo, Pegasus
160- Faul Problemi, John Feinstein, Profil Kitap
161- Baba Hakkı, Rıdvan Akar-Sevecen Tunç, Inkilap
162- Sivas-Kayseri, Kenan Başaran, İletişim
163- Ölümüne Şike, Cihat Levent, İnkılap
164- İnadım İnat, Yılmaz Vural, İnkılap
165- Hiç Pas Vermiyorsun, Burcu Kapu, Doğan Navus
166- Bi Futbolcu Olursak, Safter Elmas, İletişim
167- Romantik Yürekler, Mehmet Yüce, İletişim
168- Adanmak-Yalçın Granit Kitabı, Ali Granit, Can
169- Kupa Avrupası, Ömer Onar, Profil Yayıncılık
170- Spor Yapan İnsan, Attila Erdemli, E Yayınları
171- Ayak Oyunlarından Akıl Oyunlarına Futbol, Ali Ece, Profil
172- Hamit Kaplan Kitabı, Fatih Türkoğlu, Kendi yayını
173- Şike Şike Yalanlar Tapeler Gerçekler, İhsan Öksüz, haber61.net
174- Futbol Terapi, Edip Uras, Destek
175- Harika Portakal, David Winner, İthaki
176- Alex Ferguson, Pegasus, Çeviren: Fethi Aytuna
177- Muhammed Ali- Hayatı ve Farklı Dönemler, Thomas Hauser, Olasılık Yayınevi - Muhammed Ali / Dünyanın Kralı, David Remnick, Martı Yayınları
178- Oyunu Okumak, Ortak, Editör: Moritz Rinke, İthaki
179- Luis Suarez, Luca Caioli, Çevirmen: Ömer Mülazım, Martı Yayınları
180- Marco Pantani'nin Ölümü, Matt Rendell, Notabene
181- Benim Hikayem, Yazar: Shaquille O'Neal, Çevirmen: Manolya Aşık, Profil Yayıncılık
182- Adanmışlık-Didier Drogba, Butik Yayıncılık
183- Kazanmak Yetmez, Sarunas Jasikevicius, Profil
184- Dördüncü Yıldız : Alman Futbolunun Kendini Yeniden Keşfi ve Dünyayı Fethi, Raphael Honigstein, İthaki
185- YABANCI-Kalecinin Tarihi, Jonathan Wilson, İthaki Yay.
186- Rakamlar Oyunu, Chris Anderson ve David Sally, İthaki Yay.
187- Oyunun Efendileri, James Montague, İthaki Yay.
188- FIFA Skandalı, David Conn, Matbuat Yayın Grubu
189- Evdeyken ve Deplasmanda Güzel Oyun, Karl Oke Knausgaard-Fredrik Ekelund, Monokl edebiyat
190- Jose Mourinho-Kazanmanın Anatomisi, Robert Beasley, İndigo Yay.
191- Kobe Bryant, Roland Lazenby, Martı Yay.
192- Futbolun büyüsü ve Gerçekleşen Hayaller, Mesut Özil-Doğan Kitap
193- Tekerlekli Yalan : Lance Armstrong'un Düşüşü, Juliet Macur, Domingo Yay.
194- Sanatçı: Andres Iniesta, Ramon Besa, Profil Kitap
195- Futbol Düşünürken Aslında Ne Düşünürüz? Simon Critchley, Metis Yay.
196- Liderlik, Alex Ferguson-Michael Moritz, Pegasus Yay.
197- DURDURULAMAZ-Şimdiye Kadar Hayatım, Maria Sharapova, Martı Yay.
198- Azınlık Spor Kulüpleri ve Sporcular, Orhan Şevki, T.İş Bankası Yay.
199- Koşuyorum Öyleyse Varım, Prof.Dr. Taner Damcı, Doğan Navus
200- Kalede 1 Başına, Sunay Akın, Türkiye İş Bankası Kültür Yay.