Süper Lig davasına futbol paydaşlarından ortak tepki
Birçok futbol kulübü Avrupa Süper Lig'e katılmayacağını açıklarken, Avrupa Adalet Divanı'nın verdiği karar gündem oldu. Peki Avrupa Süper Lig davasının içeriği nedir?
Süper Lig projesine doğrudan onay çıkmadı
Adalet Divanı’nın kararının açıklanmasının ardından mahkemenin Süper Lig projesine doğrudan onay verdiği gibi bir algı oluştu. Oysa olay Süper Lig projesinde geriye kalan üç kulüp Real Madrid, Barcelona ve Juventus kulüplerinin önce Madrid Mahkemesi’ne başvurarak UEFA’nın başka organizasyonları yasaklamasının ve katılımcı takımlara ceza vermesinin rekabete aykırı olduğu, bunun da AB yasalarına uygun olmadığı iddiasıyla dava açmalarıydı.
İstenilen organizasyona katılınabilir ve bu yüzden cezalandırılamaz
Madrid Mahkemesi kendilerinin yetki alanında olmadığını, konunun Avrupa Adalet Divanı’nda karara bağlanmasının daha uygun olacağını bildirerek dosyayı Lüksemburg’a gönderdi. 2022 Aralık ayında Adalet Divanı Raportörü Yunan Athanasios Rantos mahkemeye sunduğu raporda FIFA ve UEFA’nın futbolda onay merci olmasının AB yasalarına uygun olduğunu belirtmişti.
Fakat Lüksemburg Mahkemesi alışılmışın dışında aksi bir kararla bu raporu dikkate almadı ve kulüplerin istedikleri organizasyonlara katılabileceklerini, yasaklamanın rekabete ve hizmet verme özgürlüğüne aykırı olduğunu ancak bunun yeni bir organizasyonun düzenlenmesine mutlaka izin verileceği anlamına gelmeyeceğini belirtti. Yani kısaca mahkeme verdiği kararda Süper Lig projesine onay vermedi sadece kulüplerin istedikleri organizasyona dahil olabileceğini ve bu nedenle cezalandırılamayacaklarına hükmetti.
Karar Avrupa'da gündem oldu
İşte bu karar özellikle Avrupa'da adeta bir bomba etkisi yarattı. Çok sayıda federasyon ve kulüpten, 5 büyük lig yönetimlerinden, FIFA’dan, Avrupa Kulüpler Birliği, Avrupa Ligler Birliği, Avrupa Taraftarlar Birliği, Uluslararası Oyuncular Sendikası FIFPRO’dan peşi sıra açıklamalar geldi.
Bunun yanında UEFA Başkanı Alexander Ceferin, ZOOM üzerinden Avrupa Kulüpler Birliği Başkanı Nasser El Khelaifi, Avrupa Ligler Birliği Başkanı Pedro Proença, Avrupa Taraftarlar Birliği Başkanı Ronan Evain, Uluslararası Oyuncular Sendikası FIFPRO Avrupa Başkanı David Terrier ve La Liga Başkanı Javier Tebas’ın da online olarak katıldıkları ortak bir basın toplantısı düzenledi.
Avrupa futbolunun paydaşlarından ortak açıklama
Toplantı sonrası ismi geçen Avrupa futbolunun paydaşları aşağıdaki ortak açıklamayı yaptılar.
• Öncelikle - ve en önemlisi - Avrupa futbolu, herkesin bir arada olması gerçeğinin de gösterdiği gibi, birlik halinde kalıyor. Paydaşlar bugün ortak basın toplantısında konuştu: UEFA Başkanı, Avrupa Kulüpler Birliği Başkanı, Avrupa Ligleri Başkanı, FIFPRO Avrupa Başkanı, Avrupa Taraftarlar Birliği Başkanı toplantıya katıldılar.
• Arkamızda ulusal hükümetler ve AB kurumları var.
• ECJ tarafından yayınlanan basın bülteni (ve ardından yapılan haberler) tam olarak mahkemenin bulgularını yansıtmamaktadır. Aslında basın bülteni ile basın bülteni sonucunda varılan yargı arasında ciddi bir kontrast vardır. Özellikle, Adalet Divanı, UEFA'nın hakim konumunu kötüye kullandığına dair bir saptama yapmamıştır.
• Karar, Avrupa futbol piramidinin temel özelliklerini kapsadığı için aslında olumludur. (açık yarışmalar, fırsat eşitliği, sportif liyakat, dayanışma)
• Adalet Divanı kararı eski gerçeklere (Madrid mahkemesi tarafından ortaya koyulan soruların temelini oluşturan), eski sözde “Süper Lig” projesi ve eski yetkilendirme sistemine, yani Nisan 2021’e dayanmaktadır.
• Adalet Divanı kesinlikle yeşil ışık yakmadı ve sözde 'süper lig' olarak adlandırılan projelere onay vermedi.
• Ön onay sisteminin açıklığa kavuşmasıyla UEFA'nın organizatör ve lisans verme otoritesi olarak ikili rolü de dahil olmak üzere, bugün Adalet Divanı tarafından sağlanan netliği memnuniyetle karşılıyoruz. Süper Lig’in merkeze aldığı UEFA'nın ikili statüsü ve feshedilmesi gerektiği talebi reddedildi.
• Gerçek şu ki ESL, projesi için hiçbir zaman yetki talebinde bulunmadı (söyleyebileceklerine bakmadan)
• Yetkilendirme sistemimizin kusurlu olduğunun farkındaydık ve bu nedenle inceleme çalışmalarına Kasım 2019’da başladık, yani Süper Lig’in Nisan 2021'de açıklanmasından çok öncesinde.
• Bu yeni (kodlanmış) Yetkilendirme Kuralları Avrupa Komisyonu ile paylaşıldı (ki onlar da Onlar için sorun yok) ve onaylanmadan önce Avrupa Kulüpler Birliği (ECA) ve Avrupa Ligleri Birliği (EL) (bizim fikir birliğine dayalı olarak yönettiğimiz şekliyle) ile anlaştık ve bu anlaşma Haziran 2022'de UEFA İcra Kurulu’nda tarafından onaylanmıştır. Buna göre, her türlü yeni organizasyon için UEFA'nın iznine ihtiyaç vardır. İzinler objektif, şeffaf, önceden var olan (yani Haziran 2022) kriterler ve prosedürler kapsamında adil şekilde verilmektedir.
• Bu yeni kuralların Adalet Divanı'nın kararıyla tamamen uyumlu olduğundan eminiz
• Bununla birlikte, denetleme ve yeni uyarlamalara açık olmaya devam ediyoruz
• Adalet Divanı'nın yalnızca tüm takımların belirli düzeyde fırsat eşitliğine sahip olması durumunda garanti edilebilecek Avrupa Spor Modelini temel alarak kararı onayladığını bir kez daha vurgulamak önemlidir.
• Ayrıca birçok ülkeden (örneğin İngiltere, İtalya, Fransa) sistem dışından bir projeye katılmanın engellenmesi gerektiğini savunan kulüplerin de bulunduğunu belirtmek önemlidir.
• Ve UEFA hâlâ kendi müsabakalarını düzenlemekte ve ticari haklarını münhasıran satmakta özgürdür.
• Bu nedenle, herhangi bir yeni organizasyon, (diğer şeylerin yanı sıra) yeni yetkilendirme kurallarımıza uygun olmalıdır. Herhangi bir yeni müsabakanın sportif değerlere, uluslararası maç takvimine saygı gösterilmesi, dayanışma vb. gerektirir.
• Bu Kurallar aynı zamanda katılımı zorunlu kılarak 'UEFA Şampiyon Kulüp Müsabakalarını da (örneğin Şampiyonlar Ligi) korur. Şampiyonlar Ligi’nde yerel lig şampiyonları ve UEFA'nın aracılığıyla yerel liglerden geçmeye hak kazanan kulüpler katsayı sıralamasının yanı sıra Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi’nin son sahipleri katılır.
• Sonuç olarak, UEFA her zaman gelişmeye açık olsa da, futbol birlik içinde olmayı sürdürüyor ve sportif değerleri, fırsat eşitliğini ve sosyal dayanışmayı göz ardı eden ayrılıkçı projelerden iyi korunmaktadır.
Diğer taraf ne yaptı?
Real Madrid Başkanı Florentino Perez, Barcelona Başkanu Juan Laporto ve Juventus’un eski Başkanı ve projenin mimarlarından Andrea Agnelli, mahkemenin kararını Avrupa futbolunda yeni bir dönüm noktası olduğunu ve kararı büyük bir sevinçle karşıladıklarını belirten açıklamalar yaptılar. Kulüpler tarafından kurulan ve Süper Lig projesini geliştirip tanıtımını yapan A22 Ajansı CEO’su Alman Bernd Reichart, ajansın internet sitesindeki canlı yayınla düşündükleri yeni lig projesinin tanıtımını yaparken taraftarlara da tüm maçların ücretsiz yayınlanacağı müjdesini de verdi.