Tarihin tartışmasız en tartışılan Dünya Kupası: Katar 2022

Avustralya yerine Katar

Rotasyon sırası 2018 için Avrupa 2022 içinse Asya, Okyanusya ve Kuzey Amerika ülkelerindeydi. Sonuçta adaylık başvuruları yapıldı ve FIFA 2 Aralık 2010 tarihinde Zürih’te yapılan İcra Kurulu toplantısı sonrasında 2018 için Rusya 2022 için Katar’ın seçildiğini FIFA’nın o dönemdeki başkanı Sepp Blatter’in ağzından açıkladı. Özellikle büyük favori olarak görülen Avustralya yerine Katar’ın seçilmesi ciddi anlamda şok etkisi yaratmıştı ve bunun çok sayıda sebebi vardı. 

Rüşvet iddiasını kanıtlayacak somut belge bulunamadı

Nitekim bir süre sonra, Dünya Kupası yapılacak ülkenin seçimi konusunda geçmişi sabıkalarla dolu olan FIFA’nın bu iki ülkenin seçimine de rüşvet karıştırdığı iddiaları ortaya çıkmaya başladı.  Yine de bu iddiaları kanıtlayacak bir somut belge ortaya çıkmayınca 2018’e gelindi ve Rusya’daki Dünya Kupası gerçekleşti. Ve şimdi sıra Katar’da yapılacak 2022 Dünya Kupası’na geldi.

5 ana başlıkta tartışmalar

2022 Dünya Kupası ile ilgili tartışmalar 12 yıldır bitmek bilmiyor. Yapılan tartışmaları beş ana başlıkta toplayabiliriz.
- Organizasyonun rüşvetle alındığı iddiaları

- Turnuvanın yaz aylarında oynanmasının Katar’daki iklim nedeniyle imkansız oluşu çerçevesinde 5 yıl boyunca yapılan tartışmalar ve turnuvanın 2015’te alınan kararla kış aylarına kaydırılmak zorunda kalınması bununla birlikte de bu defa kış Dünya Kupası’nın futbol takvimini alt üst edeceği tartışmalarının başlaması.

- Statların inşaatlarında çalışan yabancı işçilerinin çok kötü şartlarda çalıştırılması ve bununlar birlikte 6500 işçinin öldüğü iddiaları ile ciddi insan hakları ihlalleri.

- Katar’da eşcinselliğin kanunen suç olması nedeniyle LGBT bireylerinin turnuva sırasında durumlarının ne olacağı konusundaki tartışmalar.

- Turnuvada statlar ve çevresinde alkol satışı konusu. (FIFA’nın alkol satışı sözü vermesine karşın turnuvanın başlamasına iki gün kala Katar alkol satışını yasakladı)

Küçük ülke dev organizasyon

Katar genel anlamda Arap Yarımadası’nda yer alan petrol zengini küçük bir ülke olarak bilinir özellikle de ikliminin elverişsizliği nedeniyle sporla fazla ilişkilendirilmezdi. Ancak 11.500 km2 yüzölçümü (Konya 38.873) ve 2,5 milyon civarında nüfusu ile ciddi anlamda küçük bir ülkenin dünyanın en büyük spor organizasyonuna talip olup alması ve ülkenin yaz aylarındaki iklim şartlarının spor yapmak için elverişsizliğine rağmen alınan bu karar bir anda tüm dikkatleri Katar’ın üzerine çekti. 

Kış aylarında ilk Dünya kupası

Yapılan eleştiriler daha çok yaz aylarında aşırı sıcakların nefes almayı dahi zorlaştırdığı ülkede nasıl futbol oynanacağı konusuna yoğunlaştı. Nitekim artan baskılar sonrası FIFA İcra Kurulu, 2015 yılı Mart ayında Dünya Kupası tarihinin ilk kış turnuvasının yapılması kararını aldı.  

İşçiler köle gibi çalıştırıldı

Aradan geçen yıllarda en çok iddia edilen konulardan biri de ülkede inşa edilen statlarda işçilerin çalışma koşullarının inanılmaz derecede kötü olduğu ve işçilerin adeta köle düzeninde çalıştırıldığı oldu. 

6500 işçinin öldüğü iddia ediliyor

Uluslararası insan hakları örgütleri ve medya kuruluşları tarafından dile getirilen bu iddialara göre insanlık dışı şartlarda çalıştırılan ve çoğunluğu Asya ve Afrikalı olan işçilere yapılan kötü muamele yapıldı, pasaportlarına el koyularak işten ayrılmalarına izin verilmemesinin yanında çok sayıda (iddialar 6500 olduğu yönünde) ölümlü iş kazası yaşandı. 

Infantıno göğsünü siper ederek Katar'ı savundu

Katar devleti ise bu ve diğer iddiaları sürekli reddetti. FIFA Başkanı Gianni Infantino ise tüm bu sorunlara rağmen adeta göğsünü siper ederek Katar’ı yıllar boyu savundu ve sürekli iyileştirmeler yapılacağı sözünü verdi. Özellikle yabancı işçilerin uğradığı hak ihlalleri konusunda FIFA Başkanı son yıllarda sürekli "Her şey her geçen gün daha iyi oluyor" derken LGBT bireylerinin turnuvada asla sorun yaşamayacaklarını sıklıkla ifade etti. 

Turnuva heyecanla beklenmiyor

İşte tüm bu gelişmeler 20 Kasım 2022 tarihine geldik. Ve bugün Katar 2022 Dünya Kupası sahne alıyor. Ama hiçbirimizin daha önceki büyük turnuvalarda yaşadığımız gibi bir heyecanla bu turnuvayı beklediğini sanmıyorum. Turnuvanın tarihte ilk kez kışın oynanması bir yana 2010 yılından bu yana ülkede yaşananlar dünyada on milyonlarca insanda şimdiden buruk bir tat bırakmış durumda. Birçok ülkedeki futbolseverler değil turnuvaya gitmeyi televizyondan bile seyretmeyeceklerini söylüyorlar. 

Beton var... İnsan yok

Türkiye’de Digiturk’ün de sahibi olan Katar, beIN Sports kanalında ülke ve Dünya Kupası tanıtımını yaparken sadece para, ihtişam, zenginlik, bina, beton vurgusu yaptı. İnsandan hiç bahsedilmedi. Ülkede yaşananların neler olduğunu bilmeseniz yeryüzünün en yaşanacak ülkesinin tanıtımını seyrettiğinizi düşünebilirsiniz. Kısaca Katar Dünya Kupası dışında aldığı çeşitli büyük spor organizasyonları ile sürekli törpülenen imajını bu yolla parlatma yolunu seçiyor. 

Paranın satın alabileceği her şey

Ancak Katar için bütün bunların hiçbir önemi yok. Onlar değeri ne olursa olsun paranın satın alabileceği her şeyi almakta ve imajlarını bu yolla parlatmakta kararlı. Hatta aynı şeyi Suudi Arabistan ve BAE ile diğer Körfez ülkeleri için de söyleyebiliriz.