"Yeniden başkan olma niyetim yok"

Galatasaray'ın eski başkanlarından Ünal Aysal, Akşam gazetesine özel bir röportaj verdi. 

Hala ismi Galatasaray'la anılsa da Ünal Aysal dünya çapında oldukça büyük yatırımları olan bir işadamı. İsmi, 'Türkiye'nin en zengin insanları' listesinde üst sıralarda yer alıyor. İmzaladığı son anlaşmayla İran'ın enerji ihtiyacının önemli bir kısmını tek başına karşılayacak santral yatırımına start verdi. Ancak Aysal'ın aklı hala Galatasaray'da; "GS'yi her gün düşünüyorum. Hala en az işime ayırdığım vakit kadar, Galatasaray'a da zaman ayırıyorum" diyor.   

Ünal Aysal, spor camiasının yakından tanıdığı bir isim. 2011 - 2014 yılları arasında Galatasaray Spor Kulübü'ne başkanlık yaptı, kendi isteğiyle ayrıldı, gitti. Hala ismi Galatasaray'la anılsa da Aysal aslında oldukça büyük yatırımları olan bir iş adamı. Unit International isimli, Brüksel merkezli şirketi üzerinden, Türkiye'de ve dünyanın bir çok yerinde büyük enerji yatırımları yapıyor. İsmi 'Türkiye'nin en zenginleri' listelerinde üst sıralarda yer alıyor. Aysal'ın son yatırımı, ambangonun yeni kalktığı İran'da. Tek başına ülkenin enerji ihtiyacının önemli bir kısmını karşılayacak, 3.6 milyar euroluk elektrik santralleri yapımı için imzalar atıldı. Totalde ise şirketin yatırım tutarı 7.5 milyar doları buluyor. Ancak tüm bu işlerin yanı sıra Aysal'ın aklı tutkuyla bağlı olduğu Galatasaray'da. 'Tekrar başkanlık düşünmüyorum' dese de Galatasaray'ı en az işi kadar düşündüğünü, bir o kadar da zaman harcadığını anlatıyor. Kulübün gidişatından hoşnut olmadığını, ekibiyle beraber Galatasaray'ın marka değerini tekrar yükseltmek için ne gerekiyorsa yapmaya hazır olduğunu anlatıyor.  

Şimdiye kadar iş dünyasında ön plana çıkmadınız ama Türkiye'nin en zengin 50 insanı listesinde de adınız var. Birkaç sene önceki listede 43'üncü sıradasınız… 

O listeleri takip etmiyorum, öyle bir yere koymuşlar ama neden 43'üncü ollduğumu bilmiyorum. Bu değerlendirmeleri neye göre yapıyorlar onu da bilmiyorum.  

SÜRÜNMÜYORUM

Listelere girdiğinize göre bir servetiniz var demektir… Olabilir. Sürünmüyorum diyelim.

Türkiye'de futboldan iş konuşmaya sıra gelmedi mi?

Ben Türkiye’de her zaman yabancı yatırımcı olarak vardım. Avrupa’da kurulmuş bir firma olarak burada yatırım yaptığım için kimse bana Türk yatırımcı gözüyle bakmadı. Herkes yabancı gözüyle baktığı için de Türkiye’deki iş hayatında ismim bilinse de fazla ön plana çıkmadı.

Şirketin merkezi Brüksel'de. Niçin Belçika'yı seçtiniz, bir bağınız mı vardı?

Şirketi 1974'de Brüksel’de kurduk. O zamanlar Türkiye'de dış ticaret kanunlar yönünden çok sıkıntılıydı. Daha rahat çalışabileceğim bir ülke bulmam gerekiyordu. Tahsil yaptığım yer İsviçre’ydi, orası ufak geldi. Fransızcam olduğu için Paris'i düşündüm, orası da büyük geldi. Ortada bir yer olsun dedim. Belçika’yı buldum. İyi ki de bulmuşum. Belçika bana çok uğurlu geldi.

BIYIKLI YATIRIMCI OLARAK GİRDİK

Türkiye'de yatırım nasıl başladı?

1983’te başladık. Türkiye’nin turizm gelirleri sıfıra yakındı. Ve  hükümet bir Antalya projesi hazırlamıştı ama kimse yatırım yapmıyordu. Antalya projesinin ilk otelini Kemer'de biz yaptık. Ben kimsenin yapmadığı şeyleri yapmayı seviyorum. Aynı zamanda ilk olan yatırımlar her zaman en kârlı yatırımlar  oluyor. O dönemde Antalya’da iki otelimiz oldu ama esas yatırımımız 1993’te başladı. Türkiye'ye bıyıklı yatırımcı olarak girdik ve ülkenin ilk özel yabancı sermayeli elektrik santralini kurduk. Bugün de aynı şeyi İran’da yapıyoruz. 

GS'nin marka değeri çok düştü, yükseltmek için elimizden geleni yaparız

Galatasaray’'da başkanlık için adınız geçti. Var mı niyetiniz?

Taraftardan talep var. Ama ben Galatasaray’dan istifa ettim. Bırakmak için sebeplerim vardı. Ve bugün o sorunlar değişmedi. İnsana 'o gün ayrıldıysan, bugün neden dönüyorsun' diye sorarlar. Bu soruyla karşılaşmak istemiyorum. Onun için Galatasaray’da yeniden başkan olma niyetim yok. Diğer yandan Galatasaray’ın yıpranmasını kabullenemeyecek kadar koyu bir taraftarım. Bu yüzden her gün 'Galatasaray nasıl başarılı olur' diye düşünüp, çalışmalar yapıyorum.

Başkan olmadan ne yapabilirsiniz?

Yönetime girmek şart değil. GS’nin marka değerinin artması için gereken neyse yapmaya hazırım.  

Fakir edebiyatı yapıyorlar

Düştü mü sizce GS'nin marka değeri?

Çok açık bir şekilde düştü. Ben geldiğimde GS aynı borçlara sahipti ama ben bir gün bile 'borçluyuz, fakiriz' demedim. Türkiye’de spor kulüplerinin hepsi borçludur. Böyle bir sistem içinde en büyük hata 'öldük bittik' edebiyatı yapmak. Maalesef bugünkü yönetim bu hatayla başladı işe.

Yani GS için proje üretmeye talipsiniz… 

Sadece proje üretmeye değil gerçekleşmesi için de her yolu açarız.  

Kuzey Irak'tan Türkiye'ye enerji verebiliriz

Irak’ta da büyük bir projeniz var. Siz hep riskli bölgeleri tercih ediyorsunuz galiba… 

Kuzey Irak'ta 600 milyon euro civarında yatırım değeri olan 840 megavatlık bir projemiz var. Elbette riskimiz var ama biz onu bir şekilde tolore ediyoruz. 'Hep zor yerleri seçmişsiniz' doğru, ama kolay ülkelerde de para kazanmak zor. O projenin iyi tarafı şu: Türkiye sınırına sadece 30 km mesafede bir yer. İleride Türkiye'nin sıkışıtığı noktada oradan enerji verebiliriz. 

Başka hangi ülkelerde enerji yatırımlarınız var?

Hırvatistan, Bulgaristan ve İtalya’da Napoli'de yatırımlarımz var. 

Fazla materyalleştik

Siz işinizi mi daha çok düşünüyorsunuz Galatasaray'ı mı?

Fifty fifty. Saçma görünüyor biliyorum. İşiniz, gücünüz, aileniz var, bunlarla uğraşmanız lazım ama diğer yandan da GS başarısızsa yüzbinlerce insan o gece bedbaht yatıyor. Ben kendi dönemim adına müsterihim. Şimdi de  sorumluluk hissediyorum. Fazla romantik duruyor ama fazla materyalleştik biraz romantizme ihtiyaç var. 

Koreliler ortak oluyor

 Ortaklarınız var mı İran 'da? 

Koreliler yüzde 30 oranında ortak olmak üzereler.  

Proje ne zaman bitecek?

2020'de elektrik üretimi başlar.

Kaç megavat olacak?

5 bin 80 megavat. Tek başına yapılmış en büyük projelerden biri.

3.6 milyar euroluk işi 'ahde vefa' sayesinde aldık

İran’da çok büyük bir enerji yatırımına başlıyorsunuz. Ne kadarlık bir proje bu?

3.6 milyar euroluk bir yatırım. 4 büyük santral yapacağız. Geçen hafta İran hükümetine teminatlarımızı da verdik. Yatırımın finansman safhasına geçtik.  

İran'ın enerji ihtiyacının önemli bir kısmını tek başınıza karşılayacaksınız. Nasıl oldu da İran  böyle dev bir projeyi size verdi?

Biz ihtilalden sonra 1980’de İran’a girdik, o seneden beri oradaki büromuz, personelimiz çalışıyor. İranlıların da ahde vefa diye alışkanlıkları var. Devamlı yanlarında gördükleri, iyi ve kötü zamanlarında kendilerinden kopmayan destek sağlayan yabancıları takdir ediyorlar. Bu güven sayesinde bu kadar toplu bir projeyi bize verdiler.

Türkiye'de 4 santral 2.5 milyar $ yatırım

Türkiye’de yatırımlar ne boyuta ulaştı?

Şu anda 4 tane elektrik santrelimizi var. Bunların bazılarında ortaklarımız da var. Güney'de üç otelimiz vardı, şu anda bir otele indik. İstanbul'da Les Ottoman var. Onun dışında arazi ve gayrimenkullerimiz de var. Türkiye’deki toplam yatırımımız 2.5 milyar doların üzerinde. 

Var mı planlanan başka yatırımlar?

Şu anda Türkiye’nin bizim sektörümüzde yeni yatırıma ihtiyacı yok. Türkiye’de elektrik üretimi elektrik ihtiyacından daha fazla. Belki beş altı sene sonra yeniden ihtiyaç olabilir, o zaman tekrar düşünebiliriz. 

Les Ottoman'dan para kazanmıyoruz

 

Türkiye'ye gelen dünyaca ünlü isimlerin hep Les Ottoman'da konakladığını duyuyoruz… İyi kâr ediyor musunuz? 

Pek de kârlı değil. Orası sanat eseri gibi durduğu yerde değer kazanan bir yer ama size öyle yıllık bir kâr sağlamaz. Patronun cebine hemen hemen hiç bir şey girmez. Eviniz kâr getiren bir yer değildir ama sizi mutlu eder, kâr beklentiniz yoktur, Les Ottoman bizim için öyle.

Lokasyonu da çok kıymetli, teklifler geliyor mu?

Sefaretlerden, büyükelçi ve konsolosluklardan çok teklif geliyor. Özellikle de kültürlerinde lüks yerlerde oturmak olan ülkelerden.

Arap ülkelerinden bahsediyor-sunuz sanırım...

Evet doğru oralardan teklifler alıyoruz.

Türkiye yatırıma aç, fırsatları değerlendiririz

 

Türkiye'de başka sektörlere yatırım düşünür müsünüz?

Türkiye yatırıma aç bir ülke. Özellikle ulaşım, sulama, telekomünikasyon sektörlerinde büyük imkanlar var. Biz ise bu konuda çok muhafazakarız. Bildiğimiz işlerin dışına çıkmıyoruz. Ama mesela ileride önümüze yenilenebilir enerji alanında fırsatlar çıkarsa, değerlendirebiliriz.

İFM'de ofis yapıp kiralayacağız

İstanbul'da kıymetli arazileriniz var mı, nasıl değerlendireceksiniz bunları?  

Biz gayrimenkul yatırımcısı değiliz. Bir dönem GYO formulünü düşündüm ama diğer projelerle o kadar meşguldük ki vaktimiz olmadı. Yoksa gayrimenkul çok iyi bir sektör. Biz İstanbul Finans Merkezi'nde bir arazi aldık. Orada yüz bin metrekarelik bir ofis binası yapıp, bankalara kiralamayı düşünüyoruz.