Cumhuriyet'in 100. yılı: Milli Takımların şahlanışı

Türkiye Cumhuriyeti, 100. yılını kutluyor. Ülkemiz, 100 yıllık tarihinde; futbol, basketbol, voleybol ve güreş olmak üzere birçok branşta önemli başarılar elde etti. 

Ülkemizin yaşadığı en büyük başarılardan birisi şüphesiz A Milli Futbol Takımı'nın Dünya Kupası'nda elde ettiği üçüncülük oldu. Daha önce 1950 ve 1954'teki Dünya Kupası organizasyonuna katılan Türkiye A Milli Futbol Takımı, Güney Kore ve Japonya'nın ortaklaşa düzenlediği 2002 Dünya Kupası'nda üçüncü kez mücadele etme hakkı kazandı.

Brezilya, Kosta Rika ve Çin ile aynı gruba düşen Milliler, ilk grup karşılaşmasında Brezilya'ya 2-1 mağlup olsa da Kosta Rika ile 1-1 berabere kaldı ve Çin'i de 3-0 mağlup ederek ikinci olarak bir üst tura yüselmeyi başardı.

A Milli Futbol Takımı, son 16 turunda ev sahibi Japonya ile karşılaştı. Ay-Yıldızlı ekip Ümit Davala'nın attığı golle mücadeleyi 1-0 kazandı ve çeyrek finale yükseldi. Çeyrek finalde Senegal ile karşılaşan Milliler, normal süresi 0-0 berabere biten maçta uzatma dakikalarında İlhan Mansız'ın attığı 'altın gol' ile rakibini 1-0 mağlup ederek adını yarı finale yazdırdı.

Yarı finaldeki rakibimiz grupta karşılaştığımız ve yenildiğimiz Brezilya oldu. Sambacılar, ilk maçta (2-1) olduğu gibi ikinci karşılaşmada da Ay-Yıldızlı ekibimizi (1-0) mağlup etti ve finale yükseldi. Brezilya finalde de Almanya'yı 2-0 yendi ve Dünya Kupası'nı kazandı. A Milli Takımımız ise, üçüncülük karşılaşmasında ev sahibi Güney Kore'yi 3-2 mağlup ederek turnuvayı üçüncü bitirdi ve tarihe geçti.

A Milli Takım'ın, 2002 Dünya Kupası'ndaki üçüncülüğünün ardından en büyük başarısı ise 2008'de Avrupa Futbol Şampiyonası'nda elde ettiği yarı final başarısı oldu. A Milli Takım, Avusturya ve İsviçre'nin ev sahipliğinde düzenlenen şampiyonada A grubuna düştü. Milliler, gruba Portekiz'e 2-0 yenilerek başladı. Daha sonra ise ev sahibi İsviçre'yi 2-1 ve 2-0 geriden gelerek Çek Cumhuriyetini' de 3-2 mağlup ederek bir üst tura çıktı. A Milli Takımımız, çeyrek finalde Hırvatistan ile karşılaştı. Normal süresi 0-0 biten maçta Hırvatistan 119. dakikada Klasnic ile 1-0 öne geçti. Maç böyle mi bitecek derken Semih Şentürk sahneye çıktı ve karşılaşmayı penaltılara taşıdı. Ay-Yıldızlı ekibimiz, penaltı atışlarında Hırvatlar'a 3-1'lik üstünlük kurdu ve yarı finale yükseldi. Yarı finalde Almanya ile eşleşen A Milli Futbol takımımız, turnuvanın en iyi maçını oynasa da sahadan 3-2'lik skorla ayrıldı ve organizasyona bu turda veda etmek zorunda kaldı. Bizi eleyen Panzerler ise finalde İspanya'ya 1-0 kaybederek turnuvayı ikinci tamamladı.

A Milli Erkek Basketbol Takımımız, 2013 yılında Mersin'de düzenlenen ve Suriye'de düzenlenen 1987 Akdeniz Oyunları'nda altın madalya kazandı. 1971 Akdeniz Oyunları'nda ise gümüş madalya ile yetindi. 1967, 1983 ve 2009 Akdeniz Oyunları'nda ise 3 bronz madalya kazandı.

Basketbol branşında en büyük başarıyı 2010 yılında yakaladık. 28 Ağustos ve 12 Eylül tarihleri arasında Türkiye'de gerçekleştirilen 2010 FIBA Dünya Basketbol Şampiyonası'nda A Milli Erkek Basketbol Takımımız finale kadar yükseldi ve finalde ABD'ye 81-64 kaybederek turnuvayı ikinci olarak tamamladı.

Şampiyonada C grubuna düşen 12 Dev Adam; Fildişi Sahili'ni 47-86, Yunanistan'ı 65-76, Porto Riko'yu 79-77 ve Çin'i de 87-40 mağlup ederek bir üst tura yükseldi. Son 16 turunda Fransa ile eşleşen 12 Dev Adam, rakibin net bir skorla 95-77 mağlup etti ve adını çeyrek finale yazdırdı. Bu turda Slovenya ile eşleşen Ay-Yıldızlı ekip, Fransa maçında olduğu gibi Slovenya karşısında da zorlanmadı ve 95-68'lik skorla yarı finale yükseldi. 

Maçın başından sonuna kadar müthiş mücadeleye sahne olan ve son 4.3 saniyeye 82-81 geride giren 12 Dev Adam, Kerem Tunçeri'nin maçın bitimine 0.5 salise kala bulduğu basketle Sırbistan'ı 83-82 mağlup etti ve finale yükseldi. 

2010 FIBA Dünya Basketbol Şampiyonası'nda müthiş bir performans ortaya koyan ve hiç mağlup olmayan 12 Dev Adam, finalde ABD'ye 64-81 kaybetti ve turnuvayı ikinci olarak tamamlayarak tarihi bir başarıya imza attı. 

İlk uluslararası karşılaşmasını 1957'de İstanbul Turnuvası'nda yapan A Milli Kadın Voleybol Takımımız, ilk Avrupa Şampiyonası'na 1963'te katıldı. İlk turnuvasında 15 takım arasında 10. olan Milli Takım, ilk büyük başarısını 2003 Avrupa Kadın Voleybol Şampiyonası'nda elde etti. İkinci kez Avrupa Şampiyonası'na ev sahipliği yapan Türkiye, turnuvada ikinci oldu. O yıl TRT spikerlerinin kullandığı Filenin Sultanları sıfatı, millilerle özdeşleşti. Takım aynı yıl Dünya Kupası'nda yedinci oldu. Dünya Şampiyonası'na ilk kez 2006'da katılan A Milli Kadın Voleybol Takımımız, Japonya'daki finallerde Ata'ya selam durmayı ihmal etmedi. İtalya ile 10 Kasım'da oynanan maçta saat 9.05'te Milliler saygı duruşunda bulundu ve bu, unutulmazlar arasına girdi. 

Avrupa şampiyonalarının gediklisi Filenin Sultanları, en büyük derecelerinden birini Dünya Voleybol Şampiyonası'nda 6. olduğu 2010'da elde etti. 2011'de Milliler, onuncu kez katıldığı Avrupa Şampiyonası'nda Avrupa üçüncüsü oldu. Milliler, tarihinde ikinci kez Avrupa Şampiyonası'nda kürsüye çıktı. Mayıs 2012'de ise Ankara'da düzenlenen Olimpiyat Avrupa Kıta Elemelesi'ndeki tüm maçlarını kazandı. Takım sporlarında 52 yıldır olimpiyatlara katılamayan Türkiye, Londra'daki 2012 Yaz Olimpiyatları vizesi aldı. 2017'de başantrenörlüğe Giovanni Guidette'nin gelmesinin ardından A Milli Kadın Voleybol Takımımız, 2017 Avrupa Şampiyonası'nda üçüncü, iki yıl sonra ise ikinci oldu. Milliler, 2020'de yeniden Olimpiyatlar'a katılmaya hak kazandı. 2020 Tokyo Olimpiyatları'nda çeyrek finalde Güney Kore'ye elenerek Olimpiyat beşincisi oldu. 

2021'de Filenin Sultanları, Avrup Şampiyonası'nda üst üste 4. kez yarı final biletini aldı. Yarı finalde Sırbistan'a yenilen Kadın Voleybol Milli Takımımız, üçüncülük maçında Hollanda'yı 3-0 yenerek Avrupa üçüncüsü oldu. 

Milletler Ligi'ndeki istikrarlı yürüyüşünü sürdüren A Milli Takım, 2018'i ikinci, 2019 ve 2021'i dördüncü ve 2021'de üçüncü oldu. 

2023'te Daniele Santarelli'nin başantrenörlüğe getirilmesi dönüm noktası oldu. İtalyan çalıştırıcıyla ABD'nin Teksas Eyaleti'nde 2023 Temmuz ayında düzenlenen turnuvada Filenin Sultanları, finalde Çin'i 3-1 yenerek tarihinde ilk kez Milletler Ligi şampiyonluğu elde etti. Bu şampiyonluk diğer iki büyük başarının da habercisiydi. Sultanlar,  aynı yıl 3 Eylül'de Belçika'nın başkenti Brüksel'de oynanan final maçında Sırbistan'ı 3-2 yenerek tarihinde ilk kez Avrupa şampiyonu oldu. A Milli Kadın Voleybol Takımımız, Olimpiyat Elemeleri'ni de yenilgisiz tamamladı ve  Olimpiyat vizesi aldı. Kadın Voleybol Milli Takımımız tarihinde ilk kez dünya sıralamasında da ilk sıraya yükseldi. 

Türkiye, 1948 Yaz Olimpiyatları'na güreşte damga vurdu. Türk serbest güreş milli takımı, 29 Temmuz - 14 Ağustos 1948 tarihleri arasında Büyük Britanya'nın başkenti Londra’da gerçekleştirilen organizasyonda güreşte altı altın, dört gümüş, bir bronz, atletizmde ise bir bronz madalya kazanarak ekip halinde Olimpiyat yedincisi oldu.Güreş Milli Takımı yaptığı 36 karşılaşmadan 31'ini kazanarak büyük bir başarı elde etti. 

Ampute Futbol Milli Takımı, "Filenin Sultanları" gibi büyük bir başarıya imza attı ve İstanbul'da düzenlenen 2022 Dünya Kupası'nın final maçında Angola'yı 4-1 gibi net bir skorla yenerek dünya şampiyonu oldu. Ampute Futbol Milli Takımı, 2004 ve 2008 yıllarında ikinci olduğu Avrupa Şampiyonası'nda ise 2017 ve 2021 yıllarında üst üste iki kez şampiyon oldu. Engelsiz şampiyonlar, böylelikle 2017-2022 yılları arasında toplamda 3 kupa kaldırarak tarihi bir başarı gösterdi. 

Cumhuriyetimizin 100. yılında önemli bir başarı da Golbol Kadın Milli Takımı'ndan geldi. Portekiz'in Matosinhos şehrinde gerçekleştirilen Dünya Şampiyonası'nın finalinde Güney Kore'yi 10-4 yenen Golbol Kadın Milli Takımı, organizasyonu şampiyon olarak tamamladı ve tarihinde ilk kez dünya şampiyonluğunu elde etti. 2018 Rio ve 2020 Tokyo'da paralimpik oyunlarında da şampiyonluğa ulaşan ay-yıldızlı ekip, dünya şampiyonalarında 2014'te üçüncü, 2018'de ise ikinci olmuştu.

2021 yılında Bulgaristan'ın Albena kentinde düzenlenen 46. Büyükler Masa Tenisi Balkan Şampiyonası'nda finalde Romanya'yı 3-1 mağlup eden Erkek A Milli Takımı, Balkan şampiyonu oldu.

Türkiye 19 Yaş Altı Kız Voleybol Milli Takımı, özellikle son yıllarda Avrupa şampiyonalarında oldukça başarılı performans sergiliyor. Ay-yıldızlı ekip, Ankara’da 2012 yılında düzenlenen şampiyonada altın madalyaya uzandı ve ilk şampiyonluğunu elde etti.

19 Yaş Altı Genç Kız Milli Takımımız, 2020 yılında ise CEV U19 Genç Kızlar Avrupa Voleybol Şampiyonası finalinde Sırbistan karşısında 2-1 geriye düştüğü mücadelede muhteşem bir geri dönüşe imza attı ve karşılaşmadan 3-2’lik galibiyetle ayrılarak U19 Gençler Avrupa Şampiyonası tarihinde ikinci kez şampiyonluğa ulaşmayı başardı. Genç kızlar, 2014 ve 2016’da üçüncü, 2018’deki Avrupa Şampiyonası’nda ise 4. olmuştu.

Türkiye Kadın Güreş Milli Takımı, 2022 yılında Macaristan'da düzenlenen Avrupa Güreş Şampiyonası'nda kadınlar takım sıralamasında 140 puanla zirvede yer aldı ve büyükler kategorisinde ilk kez Avrupa şampiyonluğuna ulaştı. Budapeşte'de 2 altın, 1 gümüş ve 1 bronz madalya kazanan Ay-Yıldızlı ekip, 140 puanla takım halinde Avrupa şampiyonu oldu.

Bu vesileyle, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Başkomutan Mustafa Kemal Atatürk ve çok değerli silah arkadaşları başta olmak üzere, aziz vatanımız uğruna canlarını feda ederek, ebediyete intikal eden tüm şehitlerimizi ve kahraman gazilerimizi rahmet, minnet ve şükranla anıyoruz. Mekanları cennet olsun.

Son sözlerimizi de Atatürk’ün bu sözü ile kapatmak istiyoruz: “Ben sporcunun zeki, çevik ve ahlaklısını severim”