Türkiye spor bahsi pazarı için çarpıcı araştırma!

 

 

Yasal bahis harcamamız: 49 Dolar
Raporda aktarılan bilgilere göre Türkiye, 49 dolarlık yıllık kişi başına yasal spor bahsi harcamasına sahip. Araştırmaya katılan 12 ülke arasında yıllık kişi başı yasal spor bahsi hasılatı en yüksek ülke Hong Kong olurken, İngiltere ve Yunanistan ise takipteler. Türkiye 49 dolarlık harcama ile dokuzuncu sırada yer alıyor. 12 ülkenin yıllık ortalama kişi başına düşen harcama 188 dolar olarak gösteriliyor.

Yasa dışı Bahis şirketlerine Ada ülkeleri lisans veriyor!
Yasa dışı bahis, ağırlıklı olarak belirli bir bahis şirketinin altyapısı üzerinden yasal olmayan fiziksel bayiler veya internet kanalıyla oynanmakta. Liberal piyasa yapısına sahip ülkelerden lisans alan birçok şirket, bahis oynamanın yasak olduğu veya sadece belirli operatörlerin olduğu (monopol) ülkelerde internet üzerinden faaliyet gösteriyor. Rapora göre, Malta ve Curaçao Adaları gibi ülkeler yerel ekonomisini canlandırmak amacıyla birçok internet sitesine bahis oynatmak için lisans veriyor. Bu ülkeler hem vergi oranları hem de yasal süreçlerin kolaylığı nedeniyle spor bahsi oynatan internet siteleri için ideal ortam sunuyor.

Türkiye’de Yasa dışı Spor Bahsi ne durumda?
Rapora göre, Türkiye’de 2014 Yasal Spor Bahsi Pazarı; 8,08 Milyar TL olarak hesaplanıyor.  Peki yasa dışı bahis ne durumda? Rakamlar; 2014 Yasa dışı Spor Bahsi Pazarının (sokak bahsi hariç) 6,18 Milyar TL olduğunu gösteriyor. Yani, Türkiye yasal spor bahsi pazarı ile hesaplanan yasa dışı pazar karşılaştırıldığında yasa dışı spor bahsi pazarının yasal pazara ne kadar yakınlaştığı açıkça görülüyor.

Türk insanı neden yasadışı bahse yöneldi?
Türkiye’de spor bahsi oyuncularının davranışlarını ve neden yasadışı bahse yönlendiklerini anlamak üzere 1.550 kişiyi kapsayan bir anket uygulandı. Yasadışı bahis oynayanlar tercih sebepleri arasında ilk sıraya kolay kupon yapabilmek ve paralarını kolayca tahsil edebilmek seçeneklerini koydu. 

Bu arada yasadışı bahis oynayan oyuncuların, oynadıkları mecraların yasal olduklarını düşünmeleri de hayli ilginç bir sonuç oldu. İşte 10 tercih sebebi;

Türkiye’de yasadışı spor bahsi ile mücadele ne durumda?
Türkiye’de yasadışı bahis oynatan, İngiltere’de ise lisansa sahip olan ve yasal bahis oynatan bir şirket, 2013 yılında Türkiye’den yaklaşık 135 milyon TL gelir elde etti. İngiltere’den lisansa sahip ve halka açık olan bir şirketin bahis gelirlerinin 0’u Türkiye’den sağlanmakta iken, İngiltere’den elde ettiği gelirlerin oranı %4 olması hayli ilginç bir örnek olarak aktarıldı.

Raporda bu tablolar ve yurtdışına giden kaynaklar ortadayken, yasadışı spor bahsi ile mücadele edebilmek ve yeni düzenleme ile getirilen cezaların uygulanabilmesi için birçok paydaşa görev düştüğü ifade ediliyor. Peki neler yapılabilir?

Hemen isim değiştiriyorlar
Öncelikle TİB’den yasadışı bahis ile ilgili şikâyetleri ve erişimin engellenmesi kararlarını zamanında değerlendirip hızla aksiyon alması bekleniyor. Çünkü kapatılan siteler kolaylıkla başka bir isim altında yasadışı bahis faaliyetlerine devam edebiliyor. Kapatılan sitelerin arkasındaki şirketlerin de yakından takip edilmesi isteniyor.

Özellikle yasadışı sitelerin zamanında kapatılabilmesi için Spor Toto Teşkilatı dışında Milli Piyango İdaresi’ne ve Tarım Bakanlığı’na (Türkiye Jokey Kulübü vasıtası ile) ve bankalara da önemli görevler düşüyor.

Türkiye’deki yasadışı oyuncuların çoğunluğunun ATM’ler ve internet üzerinden para transferlerini tercih ettiği düşünüldüğünde ödeme kanallarını sınırlandırmak için, bankalara, MASAK ve BDDK’ya büyük görev düşüyor.

Bankalar iş kolu bahis olan şirketlere kredi kartı ile ödeme ve havale işlemlerini engellemekte. Ancak bahis şirketlerinin farklı işkolu kodları ile faaliyet göstermeleri ve şahıs hesaplarına para transferi talep etmeleri nedeniyle yasadışı bahisle mücadele sekteye uğramakta. Bankalardan, yasadışı sitelerin hesaplarına doğrudan veya dolaylı olarak para transferi yapan oyuncuları tespit edebilmek için gereken çalışmaları yapması ve ilgili kurumları bilgilendirmesi bekleniyor.

Yasadışı spor bahsine karşı hangi önlemler alınıyor?
Sitelere erişimi engellemek veya ödeme kanallarını kısıtlamak önlemlerden en önemlileri olarak gösteriliyor. İnternet Servis Sağlayıcıları üzerinden DNS filtreleme ve IP engelleme ile internet sitelerine erişim engellenebilmekte. Ancak oyuncular, çeşitli programlar kullanarak veya internet ayarlarını değiştirerek yasaklanmış olan sitelere erişim sağlayabilmekte. Ayrıca yasadışı bahis siteleri de isimlerini değiştirmekte ve böylece yasaklanan adresten farklı bir adres üzerinden hizmet sunmaya devam etmekteler. Aşağıdaki tabloda, ismi değişen bir sitenin gücünden pek de bir şey kaybetmediği görülüyor.

Ödeme kanallarını engellemek için bankalar aracılığı ile çeşitli kısıtlamalar da uygulanabilmekte. Yasal düzenlemeler ile yasadışı bahis sitelerine para nakline izin veren bankalara önemli yaptırımlar getirilmekte. Bankalar, bahis sitelerine kredi kartı ile ödeme sınırlaması getirmekte veya yasadışı bahis sitelerinin hesap numaralarına yapılan havale/EFT işlemleri engellemekteler.

Türkiye’de Yasadışı Spor Bahsi ile Mücadele Koordinasyonu nasıl olmalı?

Raporda yasadışı spor bahsi ile mücadele için üzerine görev düşen tüm paydaşların koordineli bir şekilde çalışması gerektiği belirtilerek, aşağıdaki maddelerin uygulanması gerektiği kaydedildi.

1. Etkin uygulamaya yönelik koordinasyonun sağlanması için kamu kurumları ve özel sektör işbirliğine yönelik hususlar mevzuatta açıkça tanımlanmalı, her bir paydaşın rol ve sorumlulukları netleştirilmelidir.

2. Koordinasyonun sağlanması için teknolojiden de faydalanılmalıdır.

3. Ödeme kanallarının sınırlandırılması ve erişimin engellenmesi için ilgili düzenleyici kurumların erişebileceği bir veri tabanı oluşturularak şüpheli şirketlerin ve oyuncuların hesap bilgilerinin kayıt altına alınması sağlanmalıdır.

4. Böylece yasadışı bahis ile ilişkili şirket ve kişilere yönelik cezai müeyyideler daha etkin bir şekilde uygulanabilecektir.

5. Yasadışı bahse karşı koordinasyonun sağlanması için tüm paydaşlar bilgilendirilmeli ve hızlı aksiyon alınmasını sağlayacak şekilde kamu ve özel sektör işbirliği sağlanmalıdır.

Diğer ülkelerde yasadışı bahis ile nasıl mücadele ediliyor?
Raporda, bazı ülkelerin yasaşı bahisle nasıl mücadele ettikleri de şu şekilde aktarıldı;  

Fransa: 2010 yılında yürürlüğe giren yasa ile Fransa’daki lisanssız oyun sitelerinin kapatılması ve bankalardan bu sitelere yapılan para transferlerinin durdurulması zorunlu hale getirilmiştir.

İsrail: İsrail polisi 2010 yılında bütün internet servisi sağlayıcılarını denetlemiş ve yasadışı bahis sitelerini engellemeye yönelik adımlar atmıştır. 2010’a kadar 160 adet sitenin banka hesabı dondurulmuştur.

Yunanistan: Yasadışı oyun sitelerine ait hesaplara para akışını engelleyici ve bu sitelerin internet sitelerinin IP adreslerini bloke etmeye yönelik önlemler alınmıştır.

Norveç: 2010 yılı Haziran ayında yürürlüğe giren yasaya göre yasadışı oyun siteleriyle yapılan para akışı “yasalara aykırı olması” gereğince yasaklanmıştır.

İtalya: 2010 yılında 2.700 yasadışı bahis oynatan internet sitesi yasaklanmıştır.